(फ्लाइंग सिख) मार्शल ऑफ इंडियन एअर फोर्स अर्जन सिंग...
लायलपूर ( आत्ताच फैसलाबाद, पाकिस्तान) इकडून एक २१ वर्षाचा अर्जन सिंग त्यावेळच्या एअर फोर्स मध्ये पायलट ऑफिसर म्हणून निवडला गेला. नियतीच्या मनात त्यावेळी वेगळच होत. काळाच्या ओघात ह्या ठिकाणाहून प्रसिद्ध होणारा तो भगत सिंग नंतर दुसरा सिंग म्हणून नावारूपास आला. ह्यांचे आजोबांचे आजोबा अफगाण युद्धात शहीद झाले होते. तर आजोबांनी पण सेम रेजिमेंट मधून युद्धात भाग घेतला होता. आपल्या घराण्याचा वारसा हक्क पुढे चालवत सिंग एअर फोर्स मध्ये दाखल झाले. राझमाक इकडे जाण्यासाठी एकदा उड्डाण भरताना जमिनीवरून त्यांच्या विमानाला गोळी लागली आणि विमान नुलाह मध्ये उतरराव लागल. आपात स्थितीत विमान उतरवताना डोक समोरच्या प्यानेल वर आदळल्याने त्यांच्या नाकाला दुखापत झाली. त्या स्थितीत हि आपल्या गनर सोबत मदत येईस्तोवर सिंग हे दटून राहिले. त्यातून जन्म झाला तो जिगर असणाऱ्या एका सैनिकाचा एका फ्लाइंग सिख चा.
१९४४ चे ते वर्ष अर्जन सिंग भारतीय वायू सेनेच्या पहिल्या युनिट ला लीड करत होते. इम्फाळ इकडे दाखवलेल्या शौर्याबद्दल तसेच त्यांच्या नेतृत्व गुणाबद्दल त्यांना Distinguished Flying Cross (डी.एफ.सी.) प्रदान करण्यात आला. लॉर्ड माउंटब्याटन ह्यांच्या हस्ते वयाच्या २५ वर्षी हा पुरस्कार मिळाला. हा मान मिळवणारे ते चौथे भारतीय होते. भारत १९४७ साली स्वातंत्र्य झाला. स्वतंत्र भारतात रॉयल एअर फोर्स आणि रॉयल इंडियन एअर फोर्स सयुंक्तपणे आयोजित केलेल्या पहिल्या लाल किल्यावरील फ्लाय पास मध्ये विंग कमांडर तसेच ग्रुप क्याप्टन असा दुहेरी बहुमान त्यांना मिळाला होता. वयाच्या अवघ्या ४५ वर्षी ते चीफ ऑफ एअर स्टाफ झाले. ५ वर्ष भारतीय वायू सेनेच नेतृत्व करणारे ते एकमेव अधिकारी होते.
१९६५ च्या युद्धात भारतीय वायू सेनेची कमान अर्जन सिंग ह्यांच्याच हातात होती. ह्या युद्धात भारतीय वायू सेनेने पाकिस्तान च कंबरड मोडल. ह्यामुळेच आपल्याला पाकिस्तान वर विजय मिळवता आला. ह्या अश्या अचूक नेतृत्वासाठी चीफ ऑफ एअर स्टाफ वरून त्यांना एअर चीफ मार्शल हा मान देण्यात आला. हा मान मिळवणारे ते पहिलेच अधिकारी ठरले. वयाच्या ५० व्या वर्षी १९७० मध्ये त्यांनी एअर फोर्स मधून निवृत्ती घेतली. १९७१ मध्ये भारत सरकारने त्यांची नियुक्ती राजदूत म्हणून स्विझरलंड आणि वेक्टीकन ह्या देशांसाठी केली. १९७४ ते १९७७ त्यांनी केनिया साठी हाय कमिशनर म्हणून हि काम बघितल. १९७५ ते १९८१ ते नेशनल कमिशन ऑफ मायनोरीटी चे पदाधिकारी होते. १९८९ ते १९९० दिल्ली चे राज्यपाल म्हणून पण आपली सेवा त्यांनी देशाला दिली. अश्या ह्या शूरवीर, निडर अधिकाऱ्याला २००२ रोजी भारत सरकारने मार्शल ऑफ एअर फोर्स बनवल. हा बहुमान मिळवणारे मार्शल ऑफ एअर फोर्स अर्जन सिंग हे एकमेव अधिकारी आहेत. फिल्डमार्शल साम माणेकशॉ नंतर पाच तारे मिळवणारे एकमेव सैनिकी अधिकारी होते.
सैनिकी बाणा काय असतो ते ह्या अधिकाऱ्याकडे बघितल कि कळते. जास्ती लांब नाही २८ जुलै २०१५ ला स्वर्गीय राष्टपती डॉक्टर ए.पी.जे. अब्दुल कलाम ह्यांच्या पार्थिवाच दर्शन घेण्यासाठी मार्शल ऑफ एअर फोर्स अर्जन सिंग हजर तर राहिलेच. पण प्रकृती बरी नसताना पण व्हील चेअर मधून उठून त्यांनी भारताच्या सुपुत्राला शेवटचा कडक स्याल्युट केला. वयाच्या ९६ व्या वर्षी ते आले नसते किंवा उभे राहिले नसते तर कोणाला काही वाटल नसत पण आपल्यातला सैनिक त्यांनी त्या वेळेस हि जागा ठेवला होता. वयाच्या ९८ वर्षापर्यंत ते आठवड्यातून दोनदा गोल्फ खेळत असत. इतक आपल शरीर त्यांनी व्यवस्थित ठेवल होत. वयाच्या २१ व्या वर्षी आपल्या मागच्या ३ पिढ्यांची कर्तृत्ववान सैनिकी धुरा हाती घेऊन पुढे नेणाऱ्या ह्या मार्शल ऑफ एअर फोर्स अर्जन सिंग ह्यांना माझा साक्षात दंडवत.
भारतात खूप असे सैनिक आहेत कि ज्याचं आयुष्य एक अविस्मरणीय शौर्यकथा होऊ शकेल. अनेक वर्ष, अनेक पिढ्यांना प्रोत्साहित करू शकेल. खूप काही शिकण्यासारख आहे ह्या प्रत्येक सैनिकाकडून मग तो एक साधा सैनिक असो वा मार्शल ऑफ एअर फोर्स. तो बाणा, ती विजीगुषी वृत्ती, ते समर्पण, तो देशाभिमान, ती निडरता, ह्या सगळ्या पलीकडे तो आत जपलेला सैनिक. पण काय कि आम्ही आमचे हिरो हे चित्रपटासाठी सीमित असतात. आमचे आदर्श हे कोणी किती घोटाळा केला ते असतात. आमची स्वप्न हि मोठा बंगला आणि गाडी घेण्यापुरती मर्यादित असतात तिकडे आमच्यात सैनिक निर्माण होणार कसा? कारण सैनिक निर्माण करायला आधी तो समजून घ्यावा लागतो. त्याच आयुष्य वेचाव लागते.
कोणी करो वा न करो पण देशासाठी आपल्या प्राणाची पर्वा न करणाऱ्या प्रत्येक सैनिकाच आपण देण लागतो. निदान ह्याची तरी जाण आपण ठेवू. मार्शल ऑफ एअर फोर्स अर्जन सिंग सारखे अधिकारी आपल्याला लाभण हे आपल भाग्य आहे. ह्या आणि अश्या सैनिकांमुळे आज आपण सुखाने आपल्या घरात झोपू शकतो. मार्शल ऑफ एअर फोर्स अर्जन सिंग ह्यांना पुन्हा एकदा कडक स्याल्युट. असे सैनिक कधी जात नसतात म्हणून तुम्ही माझ्यासारख्या प्रत्येक भारतीयांच्या मनात नेहमीच घर करून रहाल. ( फ्लाइंग सिख ) मार्शल ऑफ इंडियन एअर फोर्स अर्जन सिंग ह्यांच्या स्मृतीस त्रिवार वंदन.
No comments:
Post a Comment