काय करू?... विनीत वर्तक ©

काय करू?... विनीत वर्तक ©

घड्याळाच्या काट्यावर प्रत्येक सेकंदाच गणित मांडणाऱ्या आपल्यापैकी प्रत्येकाला अचानक मिळालेल्या जवळपास महिन्यांच्या ब्रेक मुळे आता काय करू? असा प्रश्न निर्माण झाला आहे. आधी मज्जा वाटणारा हा काळ जवळपास प्रत्येकाला कुठेतरी नकोसा झाला आहे. प्रत्येकाच्या मनात सलत असलेला काय करू? हा प्रश्न आता मानसिक रोगात रूपांतर व्हायला सुरवात झालेली आहे. एकेकाळी तणाव, डेडलाईन, बॉस चं प्रेशर, प्रेझेंटेशन ते आजचा गल्ला किती? आणि आजचा दिवस सुटला असं म्हणत एक- एक दिवस काढणारे आपण सगळेच ह्या अचानक लागलेल्या ब्रेकमुळे एका वेगळ्याच तणावाखालून जात आहोत.

जसजशी आपली प्रगती होतं गेली. तसतसं आपण अजून अजून स्वतःला जुंपवत गेलो. जास्ती पैसा, जास्त समृद्धी, जास्त समाधान ते सगळचं जास्त मिळवण्याच्या नादात आपण उर फुटेस्तोवर धावत सुटलो. ह्या धावण्याच्या शर्यतीत आपण धडपडलो, वेळ प्रसंगी लागलं सुद्धा, काहींना आपण मागे टाकलं तर काहींनी आपल्याला पण आपण धावणं सोडलं नव्हतं. कधीतरी एक दिवस माझा असेल ह्याच आशेवर एका नवीन समृद्ध भविष्यासाठी बस पळत राहिलो. त्याची इतकी सवय आपल्याला झाली की सुट्टीचा एक दिवस पण आपल्याला गमावणं काहीतरी गुन्हा केल्यासारखं वाटायलं लागलं. सुट्टीचा तो काळ ही आपण जिकंलेल्या समाधानाचं कौतुक म्हणून कधी लोकांना दाखवण्यासाठी तर कधी आपल्या कुटुंबाला दिलेल्या कमी वेळेची कसर भरून काढण्यासाठी तर कधी स्वतःच समाधान शोधण्यासाठी वेगळ्या देशात अथवा आपल्याच देशात पिकनिक आणि रिसॉर्ट ला जाऊन दारू पिऊन किंवा धमाल करण्यात आपलं सुख मानायला लागलो. पण ह्या सगळ्यात आपल्या आवडी- निवडी आणि छंद ह्या शर्यतीत लुप्त झाल्या.

जगाच्या धावण्याच्या शर्यतीत इतका मोठा अडथळा येईल असा विचार न आपण कधी केला होता न जगातील कोणत्या तत्ववेत्याने केला होता. दोन जागतिक महायुद्ध झाली तरी जगात शर्यत कधीच थांबली नव्हती. त्यामुळे अशी काही अडचण उभी राहील ज्याच्यामुळे पूर्ण जगाला इच्छा नसताना ही शर्यत थांबायला लागेल ह्या परिस्थितीसाठी कोणीच तयार नव्हतं. अचानक ब्रेक लागला. सुरवातीचा काळ जे झालं ते छान वाटलं कदाचित दोन- चार दिवस. पण जेव्हा ह्याचा परीणाम आपल्या सुखाच्या कल्पनेवरपण झाला आहे हे लक्षात जसंजस यायला लागलं तसतसं ह्या अडथळ्यामुळे आपण काय गमावलं ह्याचा अंदाज यायला सुरवात झाली. दिवस वाढत होते पण कधी हे चक्र संपेल ह्याची शाश्वती येतं नव्हती. दारू न मिळाल्यावर दारुड्या ची जी अवस्था होते ती आपली हळूहळू का होईना व्हायला सुरवात झाली. आधी काहीतरी कमी असल्याची भावना मग कधी संपणार हे? ह्याचे विचार, मग अस्वस्थता आणि चिडचिड. त्याच प्रतिबिंब आपल्या नात्यात आणि सोशल मिडियावर उघडपणे दिसायला लागलं. कारण आपण आपल्याच वेळेचं काय करायचं ह्याच नियोजन काय? विचारच कधी केला नव्हता.

आपल्या आवडी निवडी, आपले छंद, आपल्या मुड बदलणाऱ्या गोष्टी आपण कधी जोपासल्या नव्हता. कित्येक वर्षात आपण आपल्याच गोष्टींचा शोध घ्यायला विसरून गेलो होतो. सतत विविध माणसात वावरणारे आपण एकटेपणाला आणि एकाच ठिकाणी रहायला विसरून गेलो होतो. पक्ष्याप्रमाणे आकाशात विहाराची स्वप्न बघणारे आपण हे विसरून गेलो की उडणारा तो पक्षी पण सतत उडत नसतो. त्याच्या उडण्यावर पण मर्यादा असतात. बराच काळ तो पक्षी आपलं घरटं बनवण्यात तर अन्न शोधण्यात त्याचा काळ व्यतीत करतो. पण मानवाला अजून एक भूक असते ती मानसिक सुखाची. जी आजवर तो ह्या शर्यतीत विसरून गेला होता किंबहुना त्याची भूक त्या शर्यतीत भागत होती. पण अचानक शर्यत थांबल्यावर त्या भुकेला कसं भागवायचं ह्याचा नकळत तणाव यायला लागला. कारण ती भुक शमवणाऱ्या गोष्टी आपण जोपासल्याच नव्हत्या. आता एका दिवसात त्या निर्माण करता येतील अशी ही परिस्थिती नाही.

चित्रकला आवडते म्हणून एकाच दिवशी चित्र काढायला सुरवात केली तर त्यात समाधान  मिळते असं नसते. त्याला पण सराव लागतो. जेव्हा सराव करू तेव्हा गोडी निर्माण होते आणि एकदा गोडी निर्माण झाली की ती जोपासायची असते. हेच सगळ्याच आवडीत आणि समाधानात लागू आहे. अचानक एके दिवशी उठून तुम्ही लिहायला लागला तर कदाचित एखादा लेख लिहाल ही पण पुढल्या लेखाला आता काय लिहू? हा प्रश्न समोर आला की आपल्या आवडीचा आपल्याला त्रास होईल. कारण असं सगळं एकदम इन्स्टंट होतं नसते. प्रत्येक गोष्टी मग त्या आपल्या आवडी- निवडी, छंद का नसोत प्रत्येकाला जोपासावं लागते. त्यातल सार जाणवायला कधी कधी वर्ष जावं लागते. पाण्यात उडी मारली की पोहायला शिकता येते पण जर पोहण्याची मज्जा घ्यायची असते तर त्या पाण्यात अनेकवेळा उड्या मारायच्या असतात. हेच सूत्र आपल्या समाधानाला आणि आपल्या छंदाला लागू आहे.

ह्या शर्यतीत आपण आपले छंद कधी जोपासले नाहीत. वेळ येईल तेव्हा बघू असं करत आणि आपल्याला आवडते मग काय? असा विचार करत त्याला अडगळीत टाकत राहिलो. अचानक जेव्हा आठवण झाली तेव्हा हे छंद आपण बाहेर काढले पण त्यातही काही हाताशी लागतं नाही बघून आपल्यासमोर तोच प्रश्न उभा राहिला काय करू? ह्या काय करूला जर बाजूला काढायचं असेल तर आपले छंद जोपासायला लागा कदाचित हीच मोठी शिकवण ह्या अडथळ्याने दिली आहे. कारण आपण ते जोपासले की धावणाच्या शर्यतीत ही ते आपल्याला ऊर्जा देतं राहतात. एक वेळ अशी येते की तुम्ही शर्यतीत भाग घ्या अथवा घेऊ नका पण ते नेहमीच तुम्हाला तो मानसिक आनंद आणि सुख देतात. असं होतं तेव्हा काय करू? असा प्रश्न उभा रहात नाही.    

    

सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.