Friday, 24 June 2016

    It's not what you say but How you say It... विनीत वर्तक
    अर्ध्या पाण्याने भरलेल्या आणि अर्ध्या रिकाम्या असणार्या ग्लास ची परीक्षा तर सगळ्यांना माहितच आहे. आपल्या प्रतिसादावरून आपल्या विचारांची बैठक कळते असा साधा प्रयोग. मानसशास्त्राच्या अजून एका प्रयोगात लोकांना दोन ऑप्शन दिले. ऑप्शन अ मध्ये आहे ९९% चरबी रहित खाद्य आणि ऑप्शन बी मध्ये आहे १% चरबी असणार खाद्य आणि लोकांना विचारल कि ह्यातल हेल्दी फूड कोणत? जवळपास ९९% लोकांनी ऑप्शन अ अस उत्तर दिल. खरे तर दोन्ही खाद्य ऑप्शन मध्ये स...मान चरबी आहे पण जस सांगितल गेल तसा प्रतिसाद बदलला.
    अनेकदा जाहिरातीच्या युगात हाच फंडा वापरला जातो. एखाद्या गाडीचे इंजिन आणि मायलेज चांगले नाही पण तिचे टायर आणि इंटिरियर मात्र वर्ल्ड क्लास आहे. अश्या वेळी जाहिरात, होल्डिंग, सेल्स इंजिनियर कडून फक्त टायर आणि इंटिरियर वर लक्ष वेधल जात. मानसशास्त्राच्या भाषेत फ्रेमिंग केल जाते. ग्राहकाला अश्या तर्हेने फ्रेमिंग करतात कि टायर आणि इंटिरियर चांगले म्हणजे गाडी चांगली व इंजिन आणि मायलेज हे ऑप्शनल असते.
    आपल्या रोजच्या जीवनात सुद्धा सांगताना, बोलताना ऐकताना गोष्टी आपल्या पर्यंत अश्या फ्रेमिंग करूनच येतात न. एखाद्या बद्दल असणारी चीड, अडी एकद्याबद्दल असलेली ओढ त्याचा किंवा तिचा असलेला प्रभाव हे सगळ न ठरवता फ्रेमिंग होत असते. फ्रेमिंग मुळे एखाद्याची चांगली किंवा वाईट इमेज लगेच आपल्या समोर उभी राहते. आपल्या बोलण्यातून समोरच्या पर्यंत पोचते. अर्थात बर्याचदा आपल्याला त्याची पुसटशी कल्पना सुद्धा नसते. पण त्यामुळे आपण लेबल लावण्याची घाई करू नये.
    समोरच्याने सांगितलेली गोष्ट, व्यक्ती बोलण हे सगळ आणि आपण समोरच्या सांगितलेल्या गोष्टी , व्यक्ती हे सगळ खूप आणि खूप डिपेंड असते It's not what you say but How you say It ह्या वर. अगदी जवळच्या व्यक्ती , मित्र , मैत्रीण , अगदी प्रत्येक नात्यात हे नकळत होऊ शकते. ते बरोबर असेल तर नक्कीच आपला उत्कर्ष होईल पण तेच चुकीचे असेल तर ?? ह्यापुढे बोलताना , ऐकताना फ्रेमिंग लक्षात ठेवून विचार आणि उच्चार केले तर चुकीच्या गोष्टी पुढे जाण्यापासून आणि चुकीच्या गोष्टी स्वतः पर्यंत येण्यापासून स्वताला वाचवू शकू.


No comments:

Post a Comment