ट्विटर च ट्विट... विनीत वर्तक ©
Saturday, 29 October 2022
ट्विटर च ट्विट... विनीत वर्तक ©
Wednesday, 26 October 2022
भारतीयत्वाचं मृगजळ... विनीत वर्तक ©
भारतीयत्वाचं मृगजळ... विनीत वर्तक ©
ऋषी सुनक यांनी पंतप्रधान पदाची सूत्र स्विकारली नाहीत तोवर भारतात त्यांच्या बाजूने आणि त्यांच्या विरुद्ध बोलणाऱ्या बातम्यांचे पीक आलं. एका बाजूने ते कसे हिंदू आहेत हे दाखवण्याचा अट्टाहास तर दुसरीकडे त्यांच्या जाती वरून, त्यांच्या बायकोचा भारताशी असलेल्या संबंधांवरून रणकंदन सुरु झालं. एकीकडे त्यांच्या हाताला बांधलेला दोरा, त्यांनी गाईंना भरवलेला चारा यावरून त्यांच्या हिंदू असण्याचे आणि हिंदू धर्माला मानत असल्याचे पुरावे सगळीकडे फिरत होते. दुसरीकडे त्यांच्या आडनावाचा इतिहास आणि त्यांच्या कुटुंबाचा प्रवास उकरून काढून अनेकांनी ते पाकिस्तानी तसेच आफ्रिकन असल्याचे पुरावे समोर ठेवले. हे सगळं बघून मला हसावं का रडावं हेच कळत नव्हतं. कारण या सगळ्याचा ते ब्रिटन चे पंतप्रधान होण्याशी काहीच संबंध नाही. ते पंतप्रधान झाले म्हणून तुमच्या, आमच्या आयुष्यात काडीचा फरक पडणार नाही. यापेक्षा आंतरराष्ट्रीय राजकारणात ही काही फरक पडणार नाही हे आपण समजून घेतलं पाहिजे.
कमला हॅरीस असो वा ऋषी सुनक इकडे एक लक्षात घेतलं पाहिजे की ते मुळात भारतीय नाहीत. त्यांचा भारताशी दुरान्वये संबंध नाही. त्यांची जन्मभूमी आणि कर्मभूमी हा देश भारत नाही. मग त्यांचा संबंध भारताशी कसा काय जोडला जाऊ शकतो? ऋषी सुनक पंतप्रधान झाले म्हणून भारताला झुकतं माप का मिळेल? ब्रिटिशांच्या राजकारणात एका हिंदू माणसाचा उदय वगरे या सगळ्या तकलादू गोष्टी आहेत. ज्याचा संबंध कुठेही प्रत्यक्षात येणं शक्य नाही. ऋषी सुनक एकवेळ धर्माने हिंदू असतील. हिंदू चालीरीती आपल्या जीवनात मानत असतील पण ते कधीच भारतीय नव्हते आणि होऊ शकत नाहीत. ते ब्रिटिश आहेत आणि ब्रिटिश राहणार. हिंदू म्हणून जन्माला येण्याचा संबंध आपण भारतीय म्हणून जोडतो तिकडेच आपण खूप मोठी गल्लत करतो असं मला मनापासून वाटते.
जगात फिरताना प्रत्येक देशात मला हिंदू धर्माचे लोकं भेटत असतात. म्यानमार, सिंगापूर, थायलंड, मलेशिया, अमेरिका, जर्मनी, यु.ए.इ. असे कितीतरी देश आहेत. हिंदू धर्माचा प्रसार हा जगाच्या कानाकोपऱ्यात झालेला आहे. अनेक हिंदू लोकं कामाच्या निमित्ताने वेगवेगळ्या देशात स्थायिक झाली आणि तिथल्या संस्कृतीशी त्यांनी जुळवून घेतलं आहे किंवा त्या संस्कृतीशी त्यांची नाळ जोडली गेली आहे. त्यामुळे ते धर्माने हिंदू असले तरी कर्माने त्या देशाचे असतात. संधी दिल्यावर कोणत्या देशाकडून युद्धात समाविष्ट व्हायला आवडेल असा प्रश्न विचारला तर त्यांच उत्तर हे त्यांचा कर्मभूमी असलेला देश असतो. ते हिंदू असतील पण भारतीय नसतात. आपण हेच समजून न घेता त्यांचा उदोउदो करत बसतो.
भारतातील अनेक जण इकडे भारतीय नाहीत तर दुसऱ्या देशात जन्मलेले आणि वाढलेले हिंदू धर्मीय कसे काय भारतीय असू शकतील? अमेरिकेत आता उच्च शिक्षणासाठी गेलेल्या आणि तिकडेच स्थायिक झालेल्या लोकांच्या पुढल्या पिढीतील किती लोकं स्वतःला भारतीय मानतात? उत्तर आपल्याच घरात मिळेल. पण ते समजून घेण्याची मानसिकता किती लोकांची आहे? जे ऋषी सुनक भारतात जन्मले नाहीत, ज्यांचा वास्तविक भारताशी कोणता संबंध नाही ते कसा काय भारताच्या फायद्याचा विचार करतील? भारताच्या प्रगतीसाठी ब्रिटन मधे चळवळ उभी करतील? तसं जर होणार नसेल तर ते पंतप्रधान बनले काय आणि नाही बनले काय? याचा आपल्या आयुष्यात काय फरक पडणार आहे? जर या सगळ्यांची उत्तर नाही असतील तर त्या गोष्टीला एवढं महत्व देण्याची गरज आपल्याला का वाटते?
ऋषी सुनक यांनी पदभार स्विकारताना घेतलेला निर्णय भारताविरोधी आहे. ज्या सुएला ब्रेव्हरमन विरोधात भारताने नापसंती व्यक्त केली होती. त्यांनाच ऋषी सुनक यांनी गृहमंत्री केलं आहे. त्यामुळे ते पंतप्रधान झाल्यामुळे भारताचं भलं वगरे होईल अश्या भ्रमात कोणी राहू नये किंवा इन्फोसिस ला चांगले दिवस वगरे येतील अशी स्वप्न बघू नये. ते ब्रिटन चे प्रधानमंत्री आहेत. त्यामुळे त्या देशाला योग्य आणि त्यांच्या नागरिकांच्या दृष्टीने ते निर्णय घेतील न की भारताच्या दृष्टीने. ते हिंदू आहेत याचा नक्की आनंद आहे. पण त्याचवेळी ते भारतीय हिंदू नाहीत किंवा हिंदू आहेत म्हणून भारतीय नाहीत हे प्रत्येकाने लक्षात ठेवले पाहिजे.
एकूणच काय की मागचा पुढचा विचार न करता कोणाच्या तरी नावावरून त्याच्या देशप्रेमाची तुलना करू नये. इकडे काही भारतीयांनी देश विकायला काढला आहे. तिकडे एखादा विदेशी व्यक्ती भारतीय होऊ शकेल अशी आशा बाळगणं मूर्खपणाचं आहे. अर्थात याला अपवाद असतील आणि आहेत पण तो नियम ठरू शकत नाही. सरसकट सगळे हिंदू भारतीय नसतात आणि भारतीय म्हणजे फक्त हिंदूच नाही. भारत या देशाबद्दलचा देशाभिमान हा धर्मापलीकडे आहे. सरसकट त्याला आडनावाच्या किंवा धर्माच्या चष्म्यातून बघणे योग्य नाही. ऋषी सुनक पंतप्रधान झाले म्हणून भारताला आणि भारतीयांना काडीचा फरक पडणार नाही हे आपण लक्षात ठेवलं पाहिजे.
जय हिंद!!!
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Saturday, 22 October 2022
'ठेहराव आना चाहिए'... विनीत वर्तक ©
'ठेहराव आना चाहिए'... विनीत वर्तक ©
आयुष्याच्या रस्त्यावरून जाताना आपण अनेक नात्यांच्या मधून प्रवास करत असतो. काही जन्मापासून मिळालेली, काही असलेली, काही जुळवलेली तर काही अचानक जुळलेली. नातं कोणतंही असो पण त्याला निभाभावं लागते. काळाच्या कसोटीवर ते टिकवावं लागते. आयुष्याच्या प्रवासात अनेक चांगले - वाईट प्रसंग येतात. त्याचा परिणाम आपल्यावर होतो आणि तसाच तो साहजिक आपल्या नातेसंबांधांवर पण होतो. त्यात ते उसवतात, फाटतात, तुटतात आणि काही उसवून तशीच राहतात. काही पुन्हा शिवली जातात. तर काही शिवण्याचा नादात अजून फाटत जातात. नातेसंबंधांच्या अश्या सगळ्या अवस्थेतून आपण सर्वच जात असताना कुठेतरी एक स्टेशन असं असावं की जिकडे आपण थांबावं. त्या पुढला प्रवास आपल्याला गरजेचं वाटणार नाही. त्यावेळी आपल्याला आपण आयुष्यात जे ठरवलं होतं किंवा हवं होतं ते सापडल्याचा अनुभव यावा. तेव्हाच आपल्याला एक असा अनुभव येतो जो आपल्याला सगळ्याच बाबतीत समृद्ध करतो. म्हणूनच म्हणतात 'ठेहराव आना चाहिए'...
स्वप्नवत नातं किंवा स्वप्नवत जोडीदार मग तो मित्र, मैत्रीण, सखा, नवरा, बायको किंवा नात्यांच्या विविध स्वरूपात असो असं कोणी खरचं असते का? या प्रश्नाचं उत्तर कदाचित हो किंवा नाही असेल. कारण एखाद्या व्यक्तीकडून अथवा नात्यातून आपल्या अपेक्षा आणि प्राप्ती यात थोडं अंतर हे राहतेच. आपण कितीही कोन जुळवायचा प्रयत्न केला तरी काही न जुळलेले कोन राहतात. कारण कोणीच संपूर्ण नसते. कोणीच आय.एस.ओ. ९००० किंवा १४००० सर्टिफिकेट घेऊन येत नाही. जिकडे सर्व बाबी परिपूर्ण झाल्यावर आपण त्याला नात्यात जागा देतो. त्यामुळे कोणतं नातं हे कधीच परिपूर्ण नसते असं मला व्यक्तिशः वाटते. नात्यात तडजोड असते आणि ती हवीच, नात्यात जुळवाजुळव करावीच लागते. परिस्थितीच्या आणि काळाच्या कसोटीवर टिकून राहायला तुम्हाला त्यात बदल करावेच लागतात. कधी दोन पावलं मागे यावं लागते तर कधी कोणासाठी दोन पावलं जास्ती चालावं लागते. त्यामुळे परिपूर्ण नातं हे एखाद्या मृगजळाप्रमाणे आहे. जे दूरवर दिसतं तर खरं पण जेव्हा त्याच्या जवळ जातो तेव्हा ते अजून दूरवर गेलेलं असते.
पण असा सगळा प्रवास करत असताना एखाद्या अवचित वाटेवर कोणीतरी असं आपल्या आयुष्यात येते की जिकडे आपल्याला त्या परिपूर्णतेचा भास होतो. अपूर्णतेतील पूर्णता अनुभवयाला मिळते. आपल्या आयुष्यात आलेली ती व्यक्ती कितीही अपूर्ण आणि कितीही स्वप्नांच्या देशातली नसली तरी तिचं असणं आपल्याला समृद्ध करते आणि आपण तिकडेच थांबतो. घड्याळाच्या काट्यावर सतत पुढे चाललेल्या आयुष्याला एक ब्रेक लागतो. तोच तो क्षण जेव्हा आयुष्यात एक 'ठेहराव' येतो. परिपूर्णतेचा एक अविष्कार आपण अनुभवतो. त्यापुढे किंवा त्यामागे असलेलं आपण सगळं विसरून फक्त तिकडे स्थिरावतो. हेच ते स्टेशन ज्या नंतर कोणताच प्रवास करण्याची इच्छा आपली होत नाही. आपल्यासाठी ती व्यक्ती, ते नातं आपलं गंतव्य स्थान असते. त्या नंतर आपल्या स्टेशन वरून कितीही गाड्या गेल्या तरी त्याने पुढचा प्रवास करण्याची इच्छा होत नाही. कारण त्या मुक्कामाच्या ठिकाणी जाणिवेतून आपल्याला सर्व मिळालेलं असते. हाच तो 'ठेहराव' आणि हेच ते नात्यातलं स्थान जे प्रत्येकाच्या आयुष्यात यायला हवं...
नात्यांच्या प्रवासात आपल्या आयुष्यात असलेल्या लोकांसोबत आपण कधी मन मारून, कधी आनंदाने तर कधी समाधानाने प्रवास करत असतोच. पण असं असं एखादं स्टेशन येते म्हणजेच अशी एखादी व्यक्ती ज्याच्या नंतर नात्यातल्या त्या साच्याचा आपला प्रवास संपतो. तो प्रवास त्या व्यक्तीने आपल्यासोबत काही क्षण केला तरी ते क्षण आपल्यासाठी पुरेसे असतात. त्या प्रवासाच्या आठवणी सोबत आपण संपूर्ण आयुष्य काढू शकतो. पण परत पुन्हा पुढच्या प्रवासाला जाण्याची इच्छा मात्र कधीच होत नाही. असं कोणीतरी आपल्या आयुष्यात असावं. त्याच वेळेला आपण नात्यातील त्या परिपूर्णतेचा आनंद घेऊ शकतो. त्या समाधानातून अश्या एका पातळीवर पोहचू शकतो. जिकडे असा ठेहराव आपल्या आयुष्यात आला हेच आपल्यासाठी पुरेस असते.
अमेरिकेत असताना न्यूयॉर्क च्या म्युझिअम मधे गौतम बुद्धांच्या चेहऱ्यावर असणाऱ्या त्या स्मित हास्याने मी तोच ठेहराव अनुभवला होता. त्यांच्या त्या ध्यानमुद्रेत आणि चेहऱ्यावरच्या त्या स्मित हास्यात तो ठेहराव मला दिसला. आयुष्याकडून काहीच मागणं नसणं आणि भौतिक सुखाच्या पलीकडे जाऊन जेव्हा समर्पणाच्या भावनेने तुम्ही अध्यात्मिक पातळीवर जोडले जातात तेव्हाच ती परिपूर्णता दिसून येते. समर्पणाच्या बाबतीत त्यांच्या इतकं आपण जाऊ शकत नसलो तरी नात्यांच्या बाबतीत तो ठेहराव मला गरजेचा वाटला. कुठेतरी आपण थांबायला हवं. कुठेतरी अशी एक व्यक्ती आपल्या आयुष्यात हवी की ज्या नंतर इतर कोणाची गरज किंवा इतर कोणाचा शोध घ्यायची गरज वाटणार नाही. त्या स्टेशनवर आपला प्रवास संपवायला हवा. ती व्यक्ती किती काळ आपल्या सोबत राहील हा प्रश्न सुद्धा गरजेचा वाटू नये. तीच असणं किंवा तीच नसणं या पलीकडे आपण तिकडे थांबणं हीच तर परिपूर्णता आहे.
तुमच्या आयुष्यात बघा ठेहराव आला आहे का? कारण तो जर आला असेल तर तुम्ही नातेसंबंधांच्या अत्युच्य पातळीवर आहात. जिकडे मिळणारी अनुभूती, प्रेम, सोबत ही काळाच्या पलीकडे आहे. जी तुमच्या आयुष्याच्या प्रवासानंतर पण तुमच्यासोबत राहणार आहे. जी तुमच्या आयुष्याला एक नवीन आयाम जोडणार आहे. जर तो ठेहराव अजून यायचा असेल तर अजूनही आपण नात्यांच्या गुंतागुंतीत गुरफटलेलो आहोत जिकडे आपल्याला मिळणारं समाधान, आनंद किंवा होणारी अनुभूती अजूनही अर्धवट आहे. त्यासाठीच असं म्हणतात की, 'ठेहराव आना चाहिए'...
तळटीप:- वर लिहलेल्या गोष्टी माझे विचार आहेत. त्यांचा संबंध माझ्या व्यक्तिगत आयुष्याशी जोडू नका ही विनंती. माझ्या व्यक्तिगत आयुष्यातील गोष्टी आणि फेसबुक पोस्ट यांचा कोणताही संबंध येणार नाही याची काळजी मी घेतो.
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Tuesday, 18 October 2022
The Story of Zoom... Vinit Vartak ©
The Story of Zoom... Vinit Vartak ©
ऐ मेरे वतन के लोगों, ज़रा आँख में भर लो पानी
जो शहीद हुए हैं उनकी, ज़रा याद करो कुर्बानी
जब घायल हुआ हिमालय, ख़तरे में पड़ी आज़ादी
जब तक थी साँस लडे वो, फिर अपनी लाश बिछा दी
संगीन पे धर कर माथा, सो गये अमर बलिदानी
जो शहीद हुए हैं उनकी, ज़रा याद करो कुर्बानी
जब देश में थी दीवाली, वो खेल रहे थे होली
जब हम बैठे थे घरों में, वो झेल रहे थे गोली
थे धन्य जवान वो अपने, थी धन्य वो उनकी जवानी
जो शहीद हुए हैं उनकी, ज़रा याद करो कुर्बानी....
Written by Kavi Pradeep and immortalized by the late Lata Mangeshkar in her mesmerizing voice. Even today, whenever these words are read or heard, the edges of the eyes become wet, the body trembles, the hands go to salute and in our hearts we remember those nameless heroes. A few days ago, it was confirmed once again that these words are not limited to the soldiers of India. Once again the words came to the lips and the folded hand salute was for a gallant, mighty Indian army dog. Who sacrificed his life for the defense of India without caring for his own life. This is the story of the same mighty 'Zoom'.
The day was 9 October 2022. When the Indian Army got information that two Lashkar-e-Toyabba militants were hiding in Anantnag area of Kashmir. The Indian Army cornered these militants and Operation Tangpawa was launched to bring them back. Realizing that they were occupied by the Indian Army from all sides and with no escape route in sight, the militants started firing machine guns on the civilians. The Indian Army's 15 Assault Chinar Corps was tasked with eliminating them. 'Zoom' was a part of the same team. Zoom was a Belgian Malinois fighting dog with a black-and-tan coat. Two-and-a-half-year-old Zoom was an integral part of the Indian Army. Zoom, who is highly trained in combat, had participated in many operations of the Indian Army earlier.
Zoom's main responsibility was to track down the militants and provide their proper location and information to the Indian Army and eliminate the enemy by surprise attack. Zoom was so dangerous that he was so obedient that he wouldn't let go of an enemy's jaws even if he lost his life unless ordered by the soldier who trained him. Part of the Indian Army, these trained dogs are used for many operations. They are mainly equipped with cameras. Due to which these dogs attack the enemy with great agility and without warning. Due to the camera on them, the soldiers of the Indian Army get detailed information about the place where the terrorist or the enemy is hiding and the ammunition they have. After that further action is taken.
On October 9, 2022, the Indian soldiers could not predict the militants hiding in the house. As it was not predicted, it was difficult to resist them. By the time they started targeting common citizens, the Indian Army was running out of time. Zoom was given the responsibility to hunt down these militants and eliminate them. Zoom entered the house without a moment's delay. As instructed, he began to follow them from room to room very quietly and in such a way that the militants could not be guessed. After finding out in which room the militants were hiding, he attacked them without a moment's delay. Both the militants were scattered by the sudden attack. Zoom literally killed a terrorist while breaking his hold. But while he was doing this, the other shot him twice. While blood was flowing from his body, Zoom did not release the militant from his mouth. The militants were literally stunned by Zoom's attack. Due to their confusion, the Indian army found the same place. The soldiers of the Indian Army captured them in a moment. After making sure that the two terrorists lying in front of him in a pool of blood are completely killed and his assigned mission complete, Zoom releases the terrorist and he comes out of the house injured. A lot of blood flowed from his body and he fell unconscious on the road.
Zoom was immediately admitted to the Army Veterinary Hospital in Srinagar. The doctors there tried desperately to save him. But on October 13, 2022, at 11:50 am, Zoom gave the supreme sacrifice while fighting for the country. It was only because of him that the Indian Army was able to corner two dangerous Lashkar-e-Toiba militants. Recognizing the supreme sacrifice made by Zoom, the Indian Army bid him farewell with military honours. The manner in which tributes are paid at the Amar Jawan Jyoti or now at the War Memorial. In that way Indian Army paid tribute to its fighter Zoom. He has shared a video of it on Twitter. I sincerely feel that every Indian should watch it.
My strongest salute to Zoom who gave his supreme sacrifice for the defense of India. Every Indian will be indebted to you for this sacrifice.
Footnote :- Here are some Twitter links to give an idea of how Zoom was and how it cornered the extremists. I request all the readers to watch this video and tweet.
Jai Hind!!!
Photo Search Courtesy :- Google
Notice :- Wording in this post is copyright.
एका झूम ची गोष्ट... विनीत वर्तक ©
एका झूम ची गोष्ट... विनीत वर्तक ©
ऐ मेरे वतन के लोगों, ज़रा आँख में भर लो पानी
जो शहीद हुए हैं उनकी, ज़रा याद करो कुर्बानी
जब घायल हुआ हिमालय, ख़तरे में पड़ी आज़ादी
जब तक थी साँस लडे वो, फिर अपनी लाश बिछा दी
संगीन पे धर कर माथा, सो गये अमर बलिदानी
जो शहीद हुए हैं उनकी, ज़रा याद करो कुर्बानी
जब देश में थी दीवाली, वो खेल रहे थे होली
जब हम बैठे थे घरों में, वो झेल रहे थे गोली
थे धन्य जवान वो अपने, थी धन्य वो उनकी जवानी
जो शहीद हुए हैं उनकी, ज़रा याद करो कुर्बानी....
कवी प्रदीप यांनी लिहलेल्या आणि आपल्या मंत्रमुग्ध करणाऱ्या आवाजाने स्वर्गीय लता मंगेशकरांनी या शब्दांना अजरामर केलं आहे. आजही हे शब्द कधी वाचले, ऐकले तरी डोळ्यांच्या कडा ओल्या होतात, अंगावर शहारे येतात, हात सॅल्यूट करायला जातो आणि आपसूक मनातल्या मनात त्या अनाम वीरांची आठवण होते. हे शब्द फक्त भारताच्या सैनिकांपुरती मर्यादित नाहीत याचा प्रत्यय काही दिवसांपूर्वी पुन्हा एकदा आला. पुन्हा एकदा हे शब्द ओठांवर आले आणि आपसूक हाताने सॅल्यूट केला तो एका शूरवीर, पराक्रमी भारतीय सेनेच्या कुत्र्यासाठी. ज्याने आपल्या जीवाची पर्वा न करता भारताच्या संरक्षणासाठी आपल्या प्राणांची आहुती दिली. ही गोष्ट आहे त्याच पराक्रमी 'झूम' ची.
९ ऑक्टोबर २०२२ चा दिवस होता. ज्यावेळी भारतीय सेनेला काश्मीर मधल्या अनंतनाग भागात दोन लष्कर ए तोयब्बा चे अतिरेकी दबा धरून लपल्याची माहिती मिळाली. भारतीय सेनेने या अतिरेक्यांना एका कोपऱ्यात अडकवलं आणि त्यांना जेरीस आणण्यासाठी ऑपरेशन तंगपावा हाती घेण्यात आलं. सगळ्या बाजूने भारतीय सेनेने घेतल्याचं लक्षात आल्यावर आणि सुटकेचा कोणताही मार्ग समोर दिसत नसल्यावर अतिरेक्यांनी सामान्य नागरिकांवर मशिनगन ने गोळ्या बरसवायला सुरवात केली. भारतीय सेनेच्या १५ एसॅल्ट चिनार कॉर्प्स ला त्यांना नेस्तनाबूत करण्याची जबाबदारी देण्यात आली होती. त्याच टीम चा भाग होता 'झूम'. झूम हा एक काळ्या-आणि-टॅन कोटसह बेल्जियन मालिनॉइस जातीचा लढाई करणारा कुत्रा होता. अडीच वर्षाचा असणारा झूम भारतीय सेनेचा एक अविभाज्य अंग होता. लढाईच उच्च प्रशिक्षण असणाऱ्या झूम ने याआधी पण भारतीय सेनेच्या अनेक ऑपरेशन मधे भाग घेतला होता.
झूम कडे मुख्य जबाबदारी ही अतिरेक्यांचा वेध घेऊन त्यांच योग्य ते स्थान आणि त्यांच्याकडील माहिती भारतीय सेनेला देणं तसेच शत्रूला अचानक हल्याने नेस्तनाबूत करणं ही होती. झूम हा इतका खतरनाक होता की त्याला प्रशिक्षण देणाऱ्या सैनिकाने ऑर्डर दिल्याशिवाय समोरच्या शत्रूचा लचका आपल्या जबड्यातून अगदी जीव गेला तरी सुटणार नाही इतका आज्ञाधारी होता. भारतीय सेनेचा भाग असलेले हे प्रशिक्षित कुत्रे अनेक कारवाईसाठी वापरले जातात. मुख्यत्वे त्यांच्यावर कॅमेरे बसवलेले असतात. ज्यामुळे हे कुत्रे अतिशय चपळतेने आणि बेसावध असताना शत्रूवर दबा धरून हल्ला करतात. त्यांच्यावर असणाऱ्या कॅमेरामुळे अतिरेकी अथवा शत्रू जिकडे लपला असेल त्या जागेची त्यांच्याकडे असणाऱ्या दारुगोळ्याची खडानखडा माहिती भारतीय सेनेच्या सैनिकांना मिळते. त्या नंतर पुढची कारवाई फत्ते केली जाते.
९ ऑक्टोबर २०२२ ला पण घरात लपून बसलेल्या अतिरेक्यांचा अंदाज भारतीय सैनिकांना येत नव्हता. तो अंदाज न आल्यामुळे त्यांचा प्रतिकार करण्यात अडचणी येत होत्या. ज्या वेळेस त्यांनी सामान्य नागरिकांना लक्ष बनवायला सुरवात केली तेव्हा भारतीय सेनेकडे वेळ कमी उरला होता. या अतिरेक्यांना हुडकून त्यांना नेस्तनाबूत करण्याची जबाबदारी झूम ला देण्यात आली. झूम ने क्षणाचा विलंब न करता त्या घरात प्रवेश केला. आपल्याला दिलेल्या आज्ञेप्रमाणे त्याने एका खोलीतून दुसऱ्या खोलीत अतिशय शांतपणे आणि त्या अतिरेक्यांना कसलाही अंदाज येणार नाही अश्या पद्धतीने त्यांचा मागोवा घ्यायला सुरवात केली. अतिरेकी कोणत्या खोलीत लपलेले आहेत हे कळल्यानंतर त्याने क्षणाचाही विलंब न त्यांच्यावर हल्ला केला. अचानक झालेल्या हल्याने त्या दोन्ही अतिरेकी बिथरले. झूम ने एका अतिरेक्याचा लचका तोडताना त्याला अक्षरशः नेस्तनाबूत केलं. पण हे करत असताना दुसऱ्याने त्याच्यावर दोन गोळ्या झाडल्या.अंगातून रक्ताची धार वाहत असताना पण झूम ने आपल्या तोंडातून त्या अतिरेक्याला सोडलं नाही. झूम च्या त्या हल्यापुढे अतिरेकी अक्षरशः गडबडून गेले. त्यांच्या या गडबडीमुळे भारतीय सैन्याला त्यांच ठिकाण सापडलं. भारतीय सेनेच्या सैनिकांनी एका क्षणात त्यांचा वेध घेतला. समोर रक्ताच्या थारोळ्यात पडलेले दोन अतिरेकी संपूर्णतः मारले गेले आहेत याची खात्री झाल्यावर आणि आपलं दिलेलं मिशन संपूर्ण झाल्यावर झूम ने त्या अतिरेक्याला सोडलं आणि तो जखमी अवस्थेत त्या घरातून बाहेर आला. या सगळ्यात त्याच्या शरीरातून खूप रक्त वाहून गेलं आणि रस्त्यात तो बेशुद्ध पडला.
झूम ला तात्काळ श्रीनगरमधील लष्कराच्या पशुवैद्यकीय रुग्णालयात दाखल करण्यात आलं. तिथल्या डॉक्टरांनी त्याला वाचवण्याचे शर्थीचे प्रयत्न केले. पण १३ ऑक्टोबर २०२२ ला सकाळी ११ वाजून ५० मिनिटांनी देशासाठी लढताना झूम ने सर्वोच्च बलिदान दिलं. त्याच्या एकट्यामुळे भारतीय सेनेला लष्कर ए तोयब्बाच्या दोन खतरनाक अतिरेक्यांना कंठस्थान घालण्यात यश आलं. झूम च्या सर्वोच्च बलिदानाची जाणीव ठेवताना भारतीय सेनेने लष्करी सन्मानात त्याला शेवटचा निरोप दिला. ज्या पद्धतीने अमर जवान ज्योतीवर किंवा आता वॉर मेमोरियल वर श्रद्धांजली वाहण्यात येते. त्या पद्धतीने भारतीय सेनेने आपल्या लढवय्या झूम ला श्रद्धांजली वाहिली. त्याचा एक व्हिडीओ ट्विटर वर त्यांनी शेअर केला आहे. तो प्रत्येक भारतीयांनी बघायला हवा असं मला मनापासून वाटते.
भारताच्या रक्षणासाठी आपलं सर्वोच्च बलिदान देणाऱ्या झूम ला माझा कडक सॅल्यूट. प्रत्येक भारतीय तुझ्या या बलिदानासाठी ऋणी असेल.
जय हिंद!!!
तळटीप :- ट्विटर च्या काही लिंक इकडे देतो आहे ज्यात झूम कसा होता आणि त्याने कश्या पद्धतीने अतिरेक्यांना कंठस्थान घातलं याचा अंदाज लावता येईल. माझी सर्व वाचकांना विनंती आहे की त्यांनी हे व्हिडीओ आणि ट्विट नक्की बघावे.
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Saturday, 15 October 2022
India ready for nuclear war... Vinit Vartak ©
India ready for nuclear war... Vinit Vartak ©
In the wake of the war between Russia and Ukraine, the world is once again talking about nuclear war. After the devastation caused by the atomic bomb in World War II, the world is once again moving towards nuclear war. At such a time when nuclear armed countries like China and Pakistan have been used as enemies, India needs to be prepared for such kind of nuclear war. As part of that, India recently tested its nuclear triad readiness. So what exactly was this test? What is Nuclear Triad? What has India proved by taking this test? We should know what far-reaching consequences this is going to have.
India on October 14, 2022, its I.N.S. A Submarine Launched Ballistic Missile (SLBM) has been successfully test-fired from a nuclear-powered submarine, Arihant. INS Arihant is India's first nuclear-powered ballistic missile submarines (SSBN). India started the Advanced Technology Vessel (ATV) program in the 1990s. Under this program INS Arihant submarine was built at a cost of 11 billion US dollars. In this 83 MW energy is produced by light water reactor. In which enriched uranium is used as fuel. This submarine was launched in 2009. After completing all the tests, she was inducted into the Navy in 2016. This test was conducted from this submarine.
India tested ballistic missiles from this nuclear submarine. A ballistic missile is a missile that is initially propelled by a rocket or rocket stages, then glides to reach its intended target and strikes with the help of gravity. India's Agni missile series works in a similar manner. So far, India has had the capability to launch nuclear strikes from land, air and surface water. But there was no capability to launch nuclear missiles underwater. India desperately needed to have such a proven underwater presence. This is because India has taken the obligation to not launch a nuclear attack on any country for the first time on its own. India has made it clear that if India launches a nuclear attack, it will be in response to a nuclear attack on Indian soldiers, territory, any part of India. Suppose there is a nuclear attack on Indian soil, if there is a need to respond, India needs to have a mechanism to survive and respond to that nuclear attack when there is havoc on the ground.
Undersea nuclear capability gives India the ability to carry out a second strike i.e. counter strike. These submarines and nuclear missiles can not only survive an enemy's first nuclear strike, but also launch a retaliatory nuclear strike, thus giving India what it calls a credible nuclear strike capability. Which missile was tested by India? What is their capacity? How he hit the target is still classified. According to many defense experts, the test was of the 'K' family of missiles. The missile is known as K in honor of India's Missile Man Reverend Doctor APJ Abdul Kalam. (Some of our self-proclaimed academics get a kick out of this when they doubt their very efficacy.) (Dr. Abdul Kalam's birthday was on October 15. India has conducted this test a day before the same date.) The missile tested by India is highly likely to be the K-15 Sagarika. The capability of this missile is to engage the target at a distance of 750 km. India has the K4 missile of the same family. Which can go up to 3500 km. Also, work is underway on missiles with a range of K5 (5000 km), K6 (6000 km).
With this successful test, India joins the ranks of many advanced nations that have the technology for such a method. India's two more nuclear submarines are undergoing tests and they were also under Indian defense soon. Apart from that, K series missiles are coming along with them. The control of this entire nuclear submarine, the system of firing nuclear missiles during an emergency, their handling, its protocols have all been practiced on the occasion of this test. India has made it clear that it has achieved its target at all these levels. On this occasion, a message has gone out to the world that independent India is now ready for nuclear war.
Jai Hind!!!
Photo Search Courtesy :- Google
Notice :- Wording in this post is copyright.
आण्विक युद्धासाठी सज्ज भारत... विनीत वर्तक ©
आण्विक युद्धासाठी सज्ज भारत... विनीत वर्तक ©
रशिया आणि युक्रेन युद्धाच्या पार्श्वभूमीवर जगात पुन्हा एकदा आण्विक युद्धाच्या गोष्टी बोलल्या जात आहेत. दुसऱ्या महायुद्धातील झालेल्या अणुबॉम्ब च्या हल्याने झालेल्या विनाशानंतर पुन्हा एकदा जग आण्विक युद्धाच्या दिशेने वाटचाल करते आहे. अश्या वेळेस चीन आणि पाकिस्तान सारखे अणवस्त्रधारी देश शत्रू म्हणून लाभले असताना भारताला ही अश्या प्रकारच्या आण्विक युद्धासाठी सज्ज राहण्याची गरज आहे. त्याचाच भाग म्हणून भारताने आपली न्यूक्लिअर ट्रायड सज्ज असल्याची चाचणी नुकतीच घेतली आहे. तर नक्की काय होती ही चाचणी? न्यूक्लिअर ट्रायड म्हणजे काय? ही चाचणी घेऊन भारताने काय सिद्ध केलं आहे? याचे कोणते दूरगामी परिणाम होणार आहेत हे आपण जाणून घेतलं पाहिजे.
भारताने १४ ऑक्टोबर २०२२ रोजी आपल्या आय.एन.एस. अरिहंत या आण्विक शक्तीने चालणाऱ्या पाणबुडी वरून एका Submarine Launched Ballistic Missile (SLBM) ची यशस्वी चाचणी घेतली आहे. आय.एन.एस. अरिहंत ही भारताची पहिली nuclear-powered ballistic missile submarines (SSBN) आहे. १९९० च्या काळात भारताने Advanced Technology Vessel (ATV) हा प्रोग्रॅम सुरु केला होता. या प्रोग्रॅम च्या अंतर्गत ११ बिलियन अमेरिकन डॉलर खर्च करून आय.एन.एस.अरिहंत या पाणबुडी ची निर्मिती करण्यात आली. यात ८३ मेगावॉट ऊर्जेची निर्मिती लाईट वॉटर रिऍक्टर ने केली जाते. ज्यात इंधन म्हणून एनरिच युरेनियम वापरण्यात येते. २००९ मधे ही पाणबुडी लॉंच करण्यात आली. सगळ्या चाचण्या पार पडल्यानंतर २०१६ साली ती नौदलाच्या सेवेत समाविष्ट करण्यात आली. याच पाणबुडी वरून ही चाचणी घेण्यात आली.
याच आण्विक पाणबुडी वरून बॅलेस्टिक मिसाईल ची चाचणी भारताने घेतली. बॅलेस्टिक मिसाईल म्हणजे अशी मिसाईल जी सुरुवातीला रॉकेटने किंवा रॉकेटच्या टप्प्याटप्प्याने चालविली जातात, नंतर त्याच्या इच्छित लक्ष्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी ग्लाइड करून गुरुत्वाकर्षणाची मदत घेत हल्ला करतात. भारताची अग्नी मिसाईल सिरीज ही याच पद्धतीने काम करते. आजवर भारताकडे जमीन, हवा आणि पाण्याच्या पृष्ठभागावरून आण्विक हल्ला करण्याची क्षमता होती. पण पाण्याखालून आण्विक मिसाईल डागण्याची क्षमता नव्हती. पाण्याखालून अशी सिद्धता असण्याची नितांत गरज भारताला होती. याच कारण असं की भारताने स्वतःहून पहिल्यांदा कोणत्याच देशावर आण्विक हल्ला करण्याचं बंधन घालून घेतलं आहे. भारताने आण्विक हल्ला केला तर ते भारताच्या सैनिकांवर, प्रदेशावर, भारताच्या कोणत्याही भागावर झालेल्या आण्विक हल्याच प्रतिउत्तर असेल असं भारताने स्पष्ट केलं आहे. समजा भारताच्या भूमीवर आण्विक हल्ला झाला त्याला जर प्रतिउत्तर देण्याची गरज असेल तर जमिनीवर हाहाकार माजला असताना भारताकडे त्या आण्विक हल्ल्यातुन वाचून प्रतिउत्तर देण्याची यंत्रणा असण्याची गरज आहे.
समुद्राच्या पाण्याखालील आण्विक क्षमतेमुळे दुसर्या स्ट्राइक म्हणजेच प्रतिहल्ला करण्याची क्षमता भारताकडे आली आहे. या पाणबुड्या आणि आण्विक मिसाईल केवळ शत्रूच्या पहिल्या आण्विक हल्ल्यात टिकू शकता, प्रत्युत्तरादाखल आण्विक हल्ला देखील करू शकतात, अशा प्रकारे भारताकडे ज्याला विश्वासार्ह आण्विक हल्ला करण्याची क्षमता म्हणतात ती क्षमता या चाचणीमुळे आलेली आहे. भारताने चाचणी केलेलं मिसाईल कोणतं होत? त्यांची क्षमता किती? कश्या प्रकारे त्याने टार्गेट ला लक्ष्य केलं या गोष्टी सध्यातरी क्लासिफाईड ठेवण्यात आल्या आहेत. अनेक रक्षा तज्ञांच्या मते ही चाचणी 'के' घराण्यातील मिसाईल ची होती. भारताचे मिसाईल मॅन आदरणीय डॉक्टर ए.पी.जे.अब्दुल कलाम यांच्या सन्मानार्थ या मिसाईल ला के नावानं ओळखलं जाते. (आपल्या कडील काही स्वयंघोषित विद्वान जेव्हा त्यांच्या याच कार्यक्षमतेवर संशय घेतात तेव्हा त्यांची कीव येते.) (डॉक्टर अब्दुल कलाम यांचा वाढदिवस १५ ऑक्टोबर ला होता. त्याच तारखेच्या एक दिवस आधी भारताने ही चाचणी केली आहे.) भारताने चाचणी केलेलं मिसाईल हे के १५ हे सागरिका असण्याची दाट शक्यता वर्तवली आहे. या मिसाईल ची क्षमता ७५० किलोमीटर अंतरावर लक्ष्याचा वेध घेण्याची आहे. भारताकडे याच फॅमिली मधलं के ४ मिसाईल आहे. जे ३५०० किलोमीटर पर्यंत जाऊ शकते. तसेच के ५ (५००० किलोमीटर), के ६ (६००० किलोमीटर) पर्यंत मारा करणाऱ्या मिसाईल वर काम सुरु आहे.
या यशस्वी चाचणीने भारत अनेक प्रगत राष्ट्रांच्या पंक्तीत जाऊन बसला आहे ज्यांच्याकडे अश्या पद्धतीचं तंत्रज्ञान आहे. भारताच्या अजून दोन आण्विक पाणबुड्यांच्या चाचण्या सुरु असून त्याही लवकरच भारताच्या संरक्षणात दाखल होती. त्या शिवाय के सिरीज मधील मिसाईल ही त्यांच्या जोडीला येत आहेत. या संपूर्ण आण्विक पाणबुडीचं नियंत्रण, आणीबाणीच्या काळात आण्विक मिसाईल डागण्याची व्यवस्था, त्यांची हाताळणी, त्याचे प्रोटोकॉल या सगळ्याची या चाचणी च्या निमित्ताने एक प्रकारे सराव झाला आहे. या सगळ्या पातळीवर भारताने आपलं लक्ष्य मिळवल्याचे स्पष्ट केलं आहे. आत्मनिर्भर भारत आता आण्विक युद्धासाठी सज्ज असल्याचा एक संदेश या निमित्ताने जगात गेला आहे.
जय हिंद!!!
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Monday, 10 October 2022
#Khare_Vare_Matlai_Vare (Episode 27)... Vinit Vartak ©
#Khare_Vare_Matlai_Vare (Episode 27)... Vinit Vartak ©
It is obvious that these moves played on the global stage will have an impact on India. India imports nearly 80% of its crude oil requirements. India's huge economic currency is spent on this. India is going to get hit in the dispute between America and Saudi Arabia. It is very important for India to have a stable price of mineral oil in the international market. Mineral oil has an impact on all aspects such as practical, political and economic. It is obvious that you and our common people are going to be affected by this game.
Another incident with the dispute between the US and Saudi Arabia will cause the price of mineral oil to rise. A group of 27 countries including the United States, the Allies and the European Union have agreed to impose sanctions on Russia's mineral oil. From December 1, European countries will stop all Russian oil coming in by sea. Only a small amount of oil and gas coming from Russia through pipelines will continue to be used. Apart from this, the price of oil to be sold to Russia is being curbed. It will be clear how much this price will be in the next few days. This means that Russia cannot sell oil for more than one price. The US and these countries will not pay more than this or will pressure the countries that are buying to buy at a certain price.
1/3 of Russia's economy depends on oil. An oil embargo is a restriction on Russia's economic capacity, thus limiting the amount of money Russia can spend on war. Already, Russia's economy has been crippled by the Ukraine war. These new restrictions are going to affect her further. How America plays double standards has become clear many times. On the one hand India was considered as our closest friend and on the other hand Pakistan was given financial support for F-16 aircrafts. Due to this, India has started playing its own moves. India made it clear to the US that India is not bound by your sanctions. Because you have not taken India into confidence as to what the terms of the embargo should be. How will India agree to terms that we do not agree to? So we will get oil and gas from Russia or any other country. We will not be part of any conditions to meet our needs. No one can stop India from buying oil from Russia. But there are some technical difficulties.
The oil tankers that bring oil to India from Russia. All those ships or tankers belong to American or European companies. Also, the companies insuring this trip are American. It is obvious that these companies and their tankers will be restricted in the movement of oil when all these countries impose restrictions.Of course, he will have his way, but the burden of the extra cost will definitely fall on the Indian consumers. Due to the impending sanctions in December, the use of Russian oil in international trade will decrease, which will naturally increase the demand for natural oil. It is obvious that if the demand increases, the price will also increase. India does not get all its mineral oil from Russia. Even today, Saudi Arabia is India's largest oil importer. It is clear that India will bear the brunt of this cost. Therefore, the prices of petrol/diesel will increase in the coming time. For this, instead of blaming the same on any politician or party, we should realize that the global situation is going to cause it. Some political leaders like first take Pakistan Occupied Kashmir and then we will consider you as leaders of democracy, only they will not look back to celebrate Diwali because petrol has become so expensive during their reign.But I sincerely feel that serious people should think about what is the real situation.
US-India relations are currently at such a crossroads that it is difficult to say where it will go next. This is because America and allied countries, including India's close friends France, Japan, and Australia, have not succumbed to that pressure even after creating pressure in every way. So far India has not spoken a word against the action taken by Russia. India has not supported any action of NATO. India has not condemned Russia or imposed economic and political sanctions. The implication is that NATO and US action and pressure against Russia has been a complete failure. US plans to impose an economic blockade on Russia have been thwarted by India and China. China is not even close to America or other countries. But the fact that India did not honor its request when India was in its group is a pain to America. As part of that, there has been a stagnation or ambiguity in India-US relations in the past few days. It is being said that America giving money to Pakistan for F-16 fighter jets is a move, while India was absent in the United Nations on the proposal against China and gave the same answer to America.
This proposal was made by the United States under the Human Rights Commission of the United Nations to speak out against the injustice being done by China in Udgir, China. Basically no one begs the United Nations. There is only chat. Every big country is doing what it wants. You can control small countries but when it comes to big nations like Russia, China, India, America, history says that these nations do not give any place to gossip or action. America wants to stop China by any means. America is doing what it can for that. Even now, for bringing this issue to the United Nations, America wanted to spoil the image of China. Now someone will say that India had a golden opportunity to remove China's thorn. But remember sometimes two steps forward requires one step back. If America can see its own benefit, why not India? India has killed two birds with one stone by being absent.
One is that India did not incur the wrath of China for no reason. India's step was welcomed by China in a way. The other side of this is that China is a permanent member of the United Nations. And he can bring the small and big events happening in India tomorrow on the platform of the United Nations and immediately tear apart the politics of India. Many Anti India people with Bharat Libradu are waiting for this opportunity. Which India does not want. China was also going to show a hater to this proposal of the United Nations. Then why should we take evil. The second bird is showing America their place. If your policy is for America then India's policy is for India. The motion was defeated 19-17. If India had sided with America, America's plan to trap China in a dilemma would have been accomplished. But because it was rejected, America is in a state of shock.
Those who are crying are now hiding behind the curtain to get India to side with Ukraine. Today, those who call Putin Hitler are keeping their mouths shut. What is the real game is coming out now. The question here is why with Russia and not with Ukraine. The question is, how much can it cost us to unnecessarily take sides in a conflict between two countries? Because it doesn't take time to turn the tables. When today's friends join hands with our enemies tomorrow, we have guarded our every step. Today, due to the diplomatic moves played by India very cautiously and with right estimation, the Prime Minister of India can speak openly with the leaders of both Ukraine and Russia simultaneously. Can have very good relations with both countries. What's more, they can openly promise to mediate as a friend of both to resolve the issue. Note that it takes courage to tell both the leaders face to face and a lot of effort to maintain such a relationship. While doing all this, many thoughtful steps have been taken to keep our relations with our other friends America, France, Australia, Japan, United Kingdom at the same level.
Today India is nowhere but everywhere in this war. Both sides are curious as to what role India will take and in which group it will go.The missions of both groups are partial in a way that India does not lean towards one side. This may seem like an exaggeration but the coming time will answer this. I think a statement made by Putin is very important. When the Prime Minister of India told Putin,
"I know that today's era is not an era of war, and I have spoken to you on the phone about this."
Narendra Modi , prime minister of India
This one sentence was so hyped by the American and worldwide news agencies that India is now against Russia, India should not give harsh words to Russia. But nobody printed what Putin replied to this. What Putin said is very important. Because it shows that your friend is aware of your situation. He knows all about why we said that. We are sure together. Putin said,
"I know your position on the conflict in Ukraine, your concerns that you constantly express, We will do everything to stop this as soon as possible. Only, unfortunately, the opposing side, the leadership of Ukraine, announced its rejection of the negotiation process and stated that it wants to achieve its goals by military means."
Vladimir Putin, president of Russia.
Time will tell what exactly these salty winds and matlai winds do next. This means that we should be prepared for some tough times for now.
To be continued...
Photo Search Courtesy :- Google
Notice :- Wording in this post is copyright.
#खारे_वारे_मतलई_वारे ( भाग २७)... विनीत वर्तक ©
#खारे_वारे_मतलई_वारे ( भाग २७)... विनीत वर्तक ©
जागतिक पटलावर खेळल्या जाणाऱ्या या चालींचे परिणाम भारतावर होणार हे उघड आहे. भारत आपल्या गरजेच्या जवळपास ८०% क्रूड ऑईल हे आयात करतो. भारताचं खूप मोठं आर्थिक चलन हे यासाठी खर्ची पडते. अमेरिका आणि सौदी अरेबिया यांच्या वादातील फटका भारताला बसणार आहे. आंतरराष्ट्रीय बाजारात खनिज तेलाच्या किमतीचे दर स्थिर असणं भारतासाठी अतिशय गरजेचं आहे. व्यावहारिक, राजकीय आणि आर्थिक अश्या सगळ्या बाजूवर खनिज तेलाचा प्रभाव पडत असतो. साहजिक आहे की या खेळाचा फटका तुमच्या आमच्या सर्वसामान्य जनतेला बसणार आहे.
अमेरिका आणि सौदी अरेबिया यांच्या वादासोबत अजून एक घटना खनिज तेलाचे भाव वाढण्यास कारणीभूत ठरणार आहे. रशियाला वाळीत टाकण्यासाठी अमेरिका, मित्र देश आणि युरोपियन महासंघ असा २७ देशांच्या ग्रुप मधे रशियाच्या खनिज तेलावर निर्बंध आणण्यासाठी एकमत झालेलं आहे. १ डिसेंबर पासून युरोपियन देश हे समुद्री मार्गाने येणार सर्वच्या सर्व रशियन ऑईल हे बंद करणार आहेत. फक्त पाईप लाईन द्वारे जे काही थोड्या फार प्रमाणात ऑईल आणि गॅस रशियाकडून येतो त्याचा वापर सुरु ठेवला जाणार आहे. याशिवाय रशियाला ऑईल विकण्यासाठी त्याच्या किंमतीवर अंकुश ठेवण्याचा घाट घातला जात आहे. येत्या काही दिवसात ही किंमत नक्की किती असेल हे स्पष्ट होईल. याचा अर्थ असा आहे की रशियाला एका किमतीपेक्षा जास्त किमतीत ऑईल विकता येणार नाही. अमेरिका आणि हे देश यापेक्षा जास्त किंमत देणार नाहीत किंवा जे देश खरेदी करत असतील त्यांच्यावर एका विशिष्ठ किमतीत खरेदी करण्याचा दबाव आणणार.
रशियाची १/३ अर्थव्यवस्था ही ऑईल वर अवलंबून आहे. खनिज तेलावर निर्बंध म्हणजे रशियाच्या आर्थिक क्षमतेवर निर्बंध त्यामुळे रशिया किती पैसे युद्धात खर्च करू शकते यावर मर्यादा येणार. आधीच युक्रेन युद्धामुळे रशियाची अर्थव्यवस्था खालावलेली आहे. त्यात या नवीन निर्बंधांमुळे तिच्यावर अजून फरक पडणार आहे. अमेरिका कश्या पद्धतीने दुटप्पी राजकारण खेळते ते अनेकवेळा स्पष्ट झालेलं आहे. एकीकडे भारताला आपला सगळ्यात जवळचा मित्र मानायचा आणि दुसरीकडे पाकिस्तानला एफ १६ विमानांसाठी अर्थसहाय्य द्यायचं. यामुळे भारताने आपल्या पण चाली आपल्या पद्धतीने खेळायला सुरवात केली आहे. भारताने अमेरिकेला स्पष्ट केलं की तुमच्या निर्बंधांसाठी किंवा त्यांच पालन करण्यासाठी भारत बांधील नाही. कारण निर्बंधाच्या अटी कोणत्या असाव्यात याबद्दल तुम्ही भारताला विश्वासात घेतलेलं नाही. ज्या अटींना आमची मान्यता नाही त्या भारत कश्या काय मान्य करेल? त्यामुळे आम्ही ऑईल आणि गॅस रशियाकडून घेऊ अन्यथा दुसऱ्या कोणत्या देशाकडून. आमच्या गरजा पूर्ण करण्यासाठी आम्ही कोणत्याही अटींचा भाग होणार नाही. भारताला रशियाकडून ऑईल घेण्यापासून कोणीही रोखू शकत नाही. पण यात काही तांत्रिक अडचणी आहेत.
रशियाकडून ज्या ऑईल टँकर ने भारतात ऑईल येते. ती जहाज किंवा टँकर हे सगळे अमेरिकन किंवा युरोपियन देशातील कंपन्यांचे आहेत. तसेच या प्रवासाचा इंश्युरन्स करणाऱ्या कंपन्या या अमेरिकन आहेत. या सगळ्या देशांनी निर्बंध टाकल्यावर या कंपन्या आणि त्यांच्या टँकर वर ऑईल च दळणवळण करण्यात अंकुश बसणार हे उघड आहे. अर्थात त्याच्यावर मार्ग निघेल पण या सगळ्यात जो अधिक खर्च होईल त्याचा बोजा नक्कीच भारतीय ग्राहकांवर पडणार आहे. डिसेंबर मधे येऊ घातलेल्या निर्बंधांमुळे रशियन ऑईल चा वापर आंतरराष्ट्रीय व्यापारात कमी होणार साहजिक ऑईल ची डिमांड वाढणार. डिमांड वाढली की किंमत पण वाढणार हे उघड आहे. भारत आपलं सर्व खनिज तेल काही रशियाकडून घेत नाही. आजही सौदी अरेबिया भारताचा सगळ्यात मोठा तेल आयात करणारा देश आहे. या किमतीचा भार हा भारतावर पडणार हे उघड आहे. त्यामुळे येत्या काळात पेट्रोल / डिझेल च्या किमती वाढणार आहेत. यासाठी त्याच खापर कोणताही राजकारणी आणि पक्ष यावर फोडण्यापेक्षा जागतिक परिस्थिती त्याला कारणीभूत असणार आहे हे आपण लक्षात घेतलं पाहिजे. काही राजकीय नेते जसं आधी पाकव्याप्त काश्मीर घ्या मग आम्ही तुम्ही लोकशाही चे नेते वगरे मानू असे तारे तोडतात तेच उद्या यांच्या कारकिर्दीत पेट्रोल इतकं महाग झालं याची दिवाळी करायला मागे पुढे बघणार नाहीत. पण खरी परिस्थिती काय आहे याचा विचार प्रगल्भ माणसांनी केला पाहिजे असं मला मनापासून वाटते.
अमेरिका आणि भारताचे संबंध सध्या एका अश्या वळणावर येऊन थांबले आहेत की पुढे ते कुठे जाणार याबद्दल आत्ताच काही सांगणं कठीण आहे. याच कारण असं की अमेरिका आणि मित्र राष्ट्रे ज्यात भारताचे जवळचे मित्र फ्रांस, जपान, ऑस्ट्रेलिया यांनी सगळ्या पद्धतीने दबाव निर्माण करून सुद्धा भारत त्या दबावाला बळी पडलेला नाही. भारताने आत्तापर्यंत रशियाने केलेल्या कारवाई विरुद्ध एकही अक्षर बोललेलं नाही. भारताने नाटो च्या कोणत्याही कारवाई च समर्थन केलेलं नाही. भारताने रशियाचा निषेध अथवा आर्थिक आणि राजकीय बाबतीत निर्बंध टाकलेले नाहीत. याचा असर असा होतो आहे की नाटो आणि अमेरिकेची कारवाई आणि दबाव रशिया विरुद्ध संपूर्णपणे अयशस्वी झालेला आहे. रशियाची आर्थिक नाकेबंदी करण्याचे अमेरिकेचे मनसुबे भारत आणि चीनमुळे धुळीला मिळाले आहेत. चीन असाही अमेरिकेच्या अथवा इतर देशांच्या जवळ नाही. पण भारत आपल्या गटात असताना भारताने आपल्या विनंतीचा मान राखला नाही याच शल्य अमेरिकेला टोचते आहे. त्याचाच भाग म्हणून गेल्या काही दिवसात भारत आणि अमेरिका संबंधात एक स्थिरता किंवा अस्पष्टता आलेली आहे. अमेरिकेने पाकिस्तानला एफ १६ लढाऊ विमानांसाठी पैसे देणे ही एक चाल असेल तर भारताने चीन विरुद्धच्या प्रस्तावावर युनायटेड नेशन मधे अनुपस्थित राहून अमेरिकेला जशास तसं उत्तर दिल्याचं बोललं जात आहे.
युनायटेड नेशन च्या मानव अधिकार आयोगाच्या अंतर्गत चीन मधल्या उदगीर येथे चीन करत असलेल्या अन्यायाविरुद्ध वाचा फोडण्यासाठी हा प्रस्ताव अमेरिकेने मांडलेला होता. मुळात युनायटेड नेशन ला कोणीही भीक घालत नाही. तिकडे फक्त गप्पा होतात. प्रत्येक मोठा देश त्याला जे वाटते तेच करत असतो. छोट्या देशांवर तुम्ही अंकुश ठेवू शकता पण गोष्ट जेव्हा रशिया, चीन, भारत, अमेरिका अश्या मोठ्या राष्टांची असते तेव्हा ही राष्ट्र असल्या गप्पांना अथवा कारवाई ला काही स्थान देत नाहीत हे इतिहास सांगतो. अमेरिका ला चीन ला कसही करून रोखायचं आहे. त्यासाठी अमेरिका जे करता येईल ते करत असते. आत्ता सुद्धा हा प्रश्न युनायटेड नेशन मधे आणण्यामागे अमेरिकेला चीन ची छबी खराब करायची होती. आता कोणी म्हणेल की भारताला सुवर्णसंधी होती चीन चा काटा काढायची. पण लक्षात घ्या कधी कधी दोन पावलं पुढे जाण्यासाठी एक पाऊल मागे यावे लागते. अमेरिका जर स्वतःचा फायदा बघू शकते तर भारताने का नाही बघायचा? भारताने अनुपस्थित राहून एका दगडात दोन पक्षी मारले आहेत.
एक म्हणजे विनाकारण चीन चा रोष ओढवून घेतला नाही. भारताचं पाऊलाच चीन ने एक प्रकारे स्वागत केलं. याची दुसरी बाजू अशी की चीन युनायटेड नेशन चा पर्मनंट मेम्बर आहे. आणि तो उद्या भारतात घडणाऱ्या छोट्या, मोठ्या घटनांना युनायटेड नेशनच्या मंचावर आणून उगीच भारतातील दुहीच्या राजकारणाला फाटे फोडू शकतो. भारत लिब्राडू आणि पुळका असलेली अनेक मंडळी याच संधीची वाट बघत आहेत. जे भारताला नको आहे. युनायटेड नेशन च्या या प्रस्तावाला चीन अशीही केराची टोपरी दाखवणार होता. मग आपण कशाला वाईटपणा घ्यायचा. दुसरा पक्षी म्हणजे अमेरिकेला त्यांची जागा दाखवून दिली आहे. तुमचं धोरण हे जर अमेरिकेसाठी असेल तर भारताचं धोरण ही भारतासाठी आहे. हा प्रस्ताव १९-१७ असा फेटाळला गेला. जर भारताने अमेरिकेची बाजू घेतली असती तर कदाचित चीन ला कोंडीत पकडण्याचा अमेरिकेचा मनसुबा पूर्णत्वाला गेला असता. पण तो फेटाळला गेल्यामुळे अमेरिकेची नाचक्की झाली आहे.
भारताने युक्रेन ची बाजू घ्यावी म्हणून टाहो फोडणारे आता पडद्यामागे जाऊन लपून बसले आहेत. पुतीन ला हिटलर ठरवणारे आज तोंड गप्प करून बसले आहेत. खरा गेम काय आहे तो आत्ता समोर येतो आहे. प्रश्न इकडे रशिया बरोबर का युक्रेन बरोबर हा नाही. प्रश्न हा आहे की दोन देशांच्या भांडणात गरज नसताना भूमिका घेणं आपल्याला किती महाग पडू शकते. कारण बाजी पलटायला वेळ लागत नाही. आज मित्र बोलणारे उद्या आपल्याच शत्रूशी हातमिळवणी करतात तेव्हा आपण आपलं प्रत्येक पाऊल जपून टाकलं पहिजे. आज भारताने अतिशय सावधपणे आणि योग्य अंदाज घेऊन खेळलेल्या राजनैतिक चालींमुळे भारताचे पंतप्रधान एकाचवेळी युक्रेन आणि रशिया या दोन्ही देशांच्या नेत्यांशी उघडपणे बोलू शकतात. दोन्ही देशांशी अतिशय चांगले संबंध ठेवू शकतात. इतकच काय तर प्रश्न सोडवण्यासाठी आपण दोघांचे मित्र म्हणून मध्यस्थी करण्याचं आश्वासन उघडपणे देऊ शकतात. लक्षात घ्या हे सगळं दोन्ही नेत्यांना समोरून सांगण्याची हिंमत आणि तसे संबंध टिकवण्यासाठी खूप मेहनत लागते. हे सगळं करत असताना आपले इतर मित्र अमेरिका, फ्रांस, ऑस्ट्रेलिया, जपान, युनायटेड किंगडम यांच्याशी आपले संबंध ही त्याच पातळीवर घट्ट ठेवण्यासाठी खूप विचार करून पावलं टाकलेली आहेत.
आज भारत या युद्धात कुठेच नाही पण सगळीकडे आहे. दोन्ही बाजूना भारत काय भूमिका घेतो, कोणत्या गटात जातो याची उत्सुकता आहे. दोन्ही गटाची मिशन एक प्रकारे अर्धवट आहेत जोवर भारत एखाद्या बाजूला झुकत नाही. कदाचित ही अतिशोयक्ती वाटेल पण येणारा काळ याची उत्तर देईल. मला पुतीन यांनी केलेलं एक स्टेटमेंट अतिशय महत्वाचं वाटते. जेव्हा भारताच्या पंतप्रधानांनी पुतीन यांना सांगितलं,
"I know that today's era is not an era of war, and I have spoken to you on the phone about this."
Narendra Modi , prime minister of India
या एका वाक्याचा अमेरिकन आणि जगभरातील वृत्तसंस्थांनी एवढा गाजावाजा केला की भारत आता रशियाच्या विरोधात, भारताने रशियाला खडे बोल सुनावले वगरे. पण यावर पुतीन यांनी काय उत्तर दिलं ते कोणीच छापलं नाही. पुतीन जे म्हणाले ते अतिशय महत्वाचं आहे. कारण ते दाखवते की आपल्या मित्राला आपल्या परिस्थितीची जाणीव आहे. आपण का असं म्हणालो याबद्दल त्याला सर्व माहिती आहे. आपण सोबत आहोत याची खात्री आहे. पुतीन म्हणाले होते,
"I know your position on the conflict in Ukraine, your concerns that you constantly express, We will do everything to stop this as soon as possible. Only, unfortunately, the opposing side, the leadership of Ukraine, announced its rejection of the negotiation process and stated that it wants to achieve its goals by military means."
Vladimir Putin, president of Russia.
हे खारे वारे आणि मतलई वारे नक्की पुढे काय करतात ते येणारा काळ सांगेल. तूर्तास काही कठीण काळासाठी आपण सज्ज असलं पाहिजे हाच यातून अर्थ निघतो.
क्रमशः
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Saturday, 8 October 2022
#Khare_Vare_Matlai_Vare (Episode 26)... Vinit Vartak ©
#Khare_Vare_Matlai_Vare (Episode 26)... Vinit Vartak ©
The moves of the dictator are being played on the chessboard of the world. Each is trying to hold the other in a pair of scissors to taunt each other. As the saying goes, separate teeth to show and separate teeth to eat, the reasons being shown for each of these moves are to divert the world's attention. But the real game is going on behind the scenes. To understand this game, we have to understand the behind-the-scenes politics, the masterminds. Apart from that, how will all these moves affect our lives in the future? This also needs to be understood. Because the unconscious impact of these moves is related to your life. So let's explain what exactly these moves are.
Many things happening on the world stage are interconnected but not all things can be written in one place. For that we will understand them step by step.
OPEC i.e. The Organization of the Petroleum Exporting Countries (OPEC) and their partner countries that produce oil and gas i.e. crude oil have recently taken a unanimous decision. Why is this an important part of it? It will become clear later. These OPEC countries and their partner countries have decided to cut crude oil production by around 2 lakh barrels/day from November 1. These countries have explained that they are taking this step to stabilize the falling prices of oil and gas. But is it really so? So let us understand the big politics behind this.
At the beginning of January 2022, crude oil prices were around $79 per barrel. Today the same price is fairly stable at around $88 per barrel. The same price hit a 14-year high of $127 a barrel in March 2022 when Russia started the Ukraine war. But as the dark clouds of war receded, prices stabilized. Now that all is well, a sudden decision by OPEC countries to cut crude oil production is sure to push crude oil prices back above $100 a barrel. What is it in November that has led to this decision? That is why I said that it is necessary to be able to recognize the moves of chess.
Saudi Arabia is the biggest OPEC country. The world produces 29.7 million barrels of oil per day, of which 10.9 million barrels are produced by Saudi Arabia alone. King Salman of Saudi Arabia is now old, he is now 86 years old. He has sort of retired from the natural political and oil economy. Now this axis has come to Crown Prince Mohammed bin Salman. For the past few years, it was said that they have the center of power and oil economy. He was appointed as the Prime Minister of Saudi Arabia by King Salman on 27 September 2022. This means that the keys to power have now apparently passed to MBS i.e. Crown Prince Mohammed bin Salman. Immediately after he accepted the post, the OPEC countries have taken a decision. In this, this same Prince wants to pay back his infamy to America.
Washington Post journalist Jamal Khashoggi was killed in 2018 by Mohammed bin Salman, or the US had made an open conclusion. The current President of the United States, Joe Biden, was at the forefront of this. During his election campaign, Biden openly accused Salman and called Saudi Arabia a backer of the killers. In his speech, he made an open remark that he will make this Saudi prince pay the price when he becomes the president. After becoming the President of the United States, the United States was making every effort to keep the Saudi Prince away from power. The rift between Prince Salman and Biden has implications for the relationship between the US and Saudi Arabia. The fact that Biden and Prince Salman have not met once since becoming president can give you an idea of how bad relations have deteriorated. On the one hand, for the past 4 years, Prince Salman has been waiting for an opportunity to teach America and especially Biden a lesson. After formally taking over as Saudi Prime Minister in September, he began to play his moves on the chessboard.
Elections are being held in the United States on November 8, 2022. In this, voting will be held in all 435 seats of the House of Representatives (which we call Loksabha in our democracy). Whereas Senate (which we call Rajya Sabha in Indian democracy) has voting in 35 out of 100 seats. From November 1, Saudi Arabia has decided to reduce the supply of oil. Therefore, the prices of natural oil are going to go up. Apart from this, the message of the loss of American control over Saudi Arabia under the leadership of Biden will be prominently presented to the American people on this occasion. OPEC has taken this decision under the auspices of Saudi Arabia despite strong opposition from America. It is obvious that Biden's Democratic Party will be hit hard by this. Already, the American public is upset with Biden for many reasons. The action taken against Tatya Trump has added to it. The stain on Biden is that the US and Russia could not do anything wrong in the Ukraine war. Prince Salman has played his tricks and put Biden in a lot of trouble. It is predicted that Biden's Democratic Party will be swept away in this election. Tatya Trump's Republican Party will elect as many candidates as possible. The result of all this is that Tatya Trump will once again be the ace of the presidential election on November 5, 2024.
The OPEC decision comes in the wake of Biden's accusations against Prince Salman. This will worsen the relationship between the US and Saudi Arabia in the coming years. On the other hand, Saudi Arabia is coming closer to China, Russia and India. It is clear that America's grip on the global economy is slipping. Prince Salman openly stated in an interview,
“Simply, I do not care” if Biden misunderstands him, adding, “It’s up to him to think about the interests of America." & “I believe other people in the East are going to be super happy” if the U.S.-Saudi relationship continues to devolve.
The meaning is clear. We are not begging America, in fact we do not owe anything to America. This is globally variable Referrals are going to have a huge impact. Where is India in all this? In the next part, what difference it will make in the lives of all common people.
To be continued...
Photo Search Courtesy :- Google
Notice :- Wording in this post is copyright.
#खारे_वारे_मतलई_वारे ( भाग २६)... विनीत वर्तक ©
#खारे_वारे_मतलई_वारे ( भाग २६)... विनीत वर्तक ©
जगाच्या बुद्धिबळाच्या पटावर सध्या शह-काटशहाच्या चाली खेळल्या जात आहेत. एकमेकांवर कुरघोडी करण्यासाठी प्रत्येकजण आपल्या समोरच्याला कात्रीत पकडण्यासाठी प्रयत्न करतो आहे. दाखवायचे दात वेगळे आणि खायचे दात वेगळे या उक्तीप्रमाणे या प्रत्येक चालीची जी कारणे दाखवण्यात येत आहेत ती जगाचं लक्ष दुसरीकडे वळवण्यासाठी आहेत. पण खरा गेम तर पडद्यापाठी सुरू आहे. हा गेम समजून घेण्यासाठी आपल्याला पडद्यामागचं राजकारण, सूत्रधार समजून घ्यावे लागणार आहेत. त्याशिवाय या सगळ्या चालींचा येत्या काळात आपल्या आयुष्यावर कसा परिणाम होणार आहे? हे पण समजून घेण्याची गरज आहे. कारण या चालींचा नकळत प्रभाव तुमच्या आमच्या आयुष्याशी निगडीत आहे. तर नक्की काय आहेत या चाली त्या आपण समजावून घेऊ.
जागतिक पटलावर अनेक गोष्टी सध्या घडत आहेत त्यांचा संबंध एकमेकांशी जुळलेला आहे पण सर्वच गोष्टी एका भागात लिहीता येणार नाहीत. त्यासाठी टप्प्याटप्प्याने आपण त्या समजून घेऊ.
ओपेक म्हणजेच The Organization of the Petroleum Exporting Countries (OPEC) आणि त्यांचे साथीदार देश जे की ऑइल आणि गॅस म्हणजेच क्रूड तेलाचं उत्पादन करतात त्यांनी नुकताच एकमुखाने एक निर्णय घेतला आहे. यात एकमुखाने हा महत्वाचा भाग आहे ते का? ते पुढे स्पष्ट होईल. या ओपेक देश आणि त्यांचे साथीदार देश यांनी १ नोव्हेंबरपासून क्रूड तेलाच्या निर्मितीत तब्बल २ लाख बॅरल/प्रति दिवस घट करण्याचा निर्णय घेतला आहे. ऑइल आणि गॅसच्या घसरलेल्या किंमती स्थिर करण्यासाठी हे पाऊल उचलत असल्याचं या देशांनी स्पष्ट केलं आहे. पण खरंच असं आहे का? तर यामागचं मोठं राजकारण आपण समजून घेऊ.
जानेवारी २०२२ च्या सुरवातीला क्रूड ऑइलच्या किमती साधारण ७९ $ प्रति बॅरल इतक्या होत्या. आज हाच भाव साधारण ८८ $ प्रति बॅरल इतका व्यवस्थित स्थिर आहे. मार्च २०२२ मध्ये रशियाने युक्रेन युद्धाला सुरूवात झाल्यावर हाच भाव १४ वर्षांच्या उच्चांकाला म्हणजेच १२७ $ प्रति बॅरल इतका जाऊन पोहोचला होता. पण जसे युद्धाचे काळे ढग कमी झाले तसे किंमती स्थिर झाल्या. मग आता सगळं नीट असताना ओपेक देशांनी अचानक क्रूड तेलाचं उत्पादन कमी करण्याचा घेतलेला निर्णय हा नक्कीच खनिज तेलाच्या किमती पुन्हा १०० $ प्रति बॅरल पलीकडे घेऊन जाणार हे निश्चित आहे. नोव्हेंबरमध्ये असं काय आहे ज्यामुळे हा निर्णय घेतला गेला आहे. त्यासाठीच म्हणालो की बुद्धिबळाच्या चाली या ओळखता येणं गरजेचं आहे.
ओपेक देशात सगळ्यात दादा देश आहे सौदी अरेबिया. जगात दररोज २९.७ मिलियन बॅरल तेलाचं उत्पादन होते, ज्यातलं जवळपास १०.९ मिलियन बॅरल तेलाचं उत्पादन एकटा सौदी अरेबिया करतो. सौदी अरेबियाचे राजे सलमान आता म्हातारे झाले आहेत. त्यांचं वय आता ८६ वर्षे इतकं आहे. साहजिक राजकीय आणि तेलाच्या अर्थकारणातून त्यांनी एक प्रकारे निवृत्ती घेतली आहे. आता ही धुरा क्राऊन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमान यांच्याकडे आली आहे. गेले काही वर्षं सत्तेचं आणि तेलाच्या अर्थकारणाचे केंद्र त्यांच्याकडे आहे असं बोललं जात होतं. २७ सप्टेंबर २०२२ ला त्यांची नियुक्ती सौदी अरेबियाचे पंतप्रधान म्हणून किंग सलमान यांनी केली आहे. याचा अर्थ आता उघडपणे सत्तेच्या चाव्या MBS म्हणजेच क्राऊन प्रिन्स मोहम्मद बिन सलमान यांच्याकडे आल्या आहेत. त्यांनी पद स्वीकारल्यावर लगेच ओपेक देशांनी निर्णय घेतला आहे. यात याच प्रिन्सला आपल्या बदनामीची परतफेड अमेरिकेला करायची आहे.
वॉशिंग्टन पोस्टचे पत्रकार जमाल खशोग्गी यांची २०१८ मध्ये हत्या याच मोहम्मद बिन सलमान यांनी घडवून आणली असा फक्त आरोपच नाही तर उघड निष्कर्ष अमेरिकेने काढला होता. यात सगळ्यांत पुढे होते अमेरिकेचे सध्याचे राष्ट्राध्यक्ष जो बायडेन. बायडेन यांनी आपल्या निवडणूक प्रचारात उघडपणे सलमान यांना आरोपी घोषित केलं तसेच सौदी अरेबियाला मारेकऱ्यांचा एक प्रकारे पाठीराखा म्हटलं. आपण राष्ट्राध्यक्ष झाल्यावर या सौदी प्रिन्सला आपण याची किंमत मोजायला लावू अश्या वल्गना त्यांनी उघडपणे आपल्या भाषणात केल्या होत्या. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष झाल्यावर सौदी प्रिन्सला सत्तेपासून दूर ठेवण्यासाठी सगळे प्रयत्न अमेरिका करत होती. प्रिन्स सलमान आणि बायडेन यांच्यामधे निर्माण झालेल्या वितुष्टाचे परिणाम अमेरिका आणि सौदी अरेबिया यांच्यामधील संबंधावर पडले. राष्ट्राध्यक्ष झाल्यापासून बायडेन आणि प्रिन्स सलमान यांच्यात एकदाही भेट झालेली नाही यावरून आपण संबंध किती खराब झाले आहेत याचा अंदाज बंधू शकतो. एकीकडे गेली ४ वर्षं प्रिन्स सलमान अमेरिकेला आणि विशेष करून बायडेन यांना धडा शिकवण्यासाठी संधीची वाट बघत होते. सप्टेंबरमध्ये औपचारिकरित्या सौदीचे पंतप्रधान म्हणून सुत्रे हातात घेतल्यावर त्यांनी बुद्धिबळाच्या पटलावर आपली चाल खेळायला सुरूवात केली.
८ नोव्हेंबर २०२२ रोजी अमेरिकेत निवडणुका होत आहेत. यामध्ये House of Representatives ( ज्याला आपल्या लोकशाहीत आपण लोकसभा म्हणतो) त्याच्या सर्वच्या सर्व ४३५ जागांवर मतदान होणार आहे. तर Senate ( ज्याला आपण भारतीय लोकशाहीत राज्यसभा म्हणतो) त्याच्या १०० पैकी ३५ जागांवर मतदान होते आहे. बरोबर १ नोव्हेंबर पासून सौदी अरेबियाने तेलाच्या पुरवठ्यात घट करण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यामुळे साहजिक तेलाच्या किमती भडकणार आहेत. याशिवाय सौदी अरेबियावर बायडेन यांच्या नेतृत्वात अमेरिकेचं नियंत्रण कमी झाल्याचा संदेश या निमित्ताने ठळकपणे अमेरिकन जनतेसमोर जाणार आहे. अमेरिकेने प्रचंड विरोध केला असतानाही सौदीच्या हाताखाली ओपेकने हा निर्णय घेतला आहे. याचा प्रचंड फटका बायडेन यांच्या डेमोक्रॅटिक पक्षाला बसणार हे उघड आहे. आधीच अमेरिकन जनता बायडेन यांच्यावर अनेक कारणांसाठी नाराज आहे. त्यात तात्या ट्रम्प यांच्यावर केलेल्या कारवाईमुळे त्यात अजून भर पडली आहे. युक्रेन युद्धात अमेरिका रशियाचं काही बिघडवू शकली नाही याचा डागही बायडेन यांच्यावर लागलेला आहे. त्यात प्रिन्स सलमान यांनी आपली चाल खेळून बायडेन यांना प्रचंड अडचणीत टाकलेलं आहे. या निवडणुकीत बायडेन यांच्या डेमोक्रॅटिक पक्षाची धूळधाण उडण्याची शक्यता वर्तवण्यात येते आहे. तात्या ट्रम्प यांच्या रिपब्लिकन पक्षाचे जास्तीत जास्त उमेदवार निवडून येणार आहेत. या सर्वाचा परिणाम म्हणजे ५ नोव्हेंबर २०२४ च्या राष्ट्रपती पदाच्या निवडणुकीत पुन्हा एकदा तात्या ट्रम्प हुकूमाचा एक्का असणार आहेत.
ओपेकच्या निर्णयामागे प्रिन्स सलमान यांच्यावर बायडेन यांनी केलेल्या आरोपांची पार्श्वभूमी आहे. येत्या काळात यामुळे अमेरिका आणि सौदी अरेबिया यांचे संबंध अधिक खराब होत जाणार आहेत. तर दुसरीकडे सौदी अरेबिया चीन, रशिया आणि भारत यांच्या जवळ येतो आहे. अमेरिकेची जागतिक अर्थकारणावर असलेली पकड आता सुटत असल्याचे स्पष्ट होते आहे. प्रिन्स सलमान यांनी एका मुलाखतीत उघडपणे सांगितलेलं आहे,
“Simply, I do not care” if Biden misunderstands him, adding, “It’s up to him to think about the interests of America." & “I believe other people in the East are going to be super happy” if the U.S.-Saudi relationship continues to devolve.
याचा अर्थ स्पष्ट आहे. आम्ही अमेरिकेला भीक घालत नाही खरे तर आम्हाला अमेरिका काय करते याबद्दल काही देणंघेणं नाही. हे जागतिक स्तरावर बदलणारे संदर्भ खूप मोठे परिणाम घडवून आणणार आहेत. या सगळ्यांत भारत कुठे? सर्व सामान्य लोकांच्या आयुष्यात याने काय फरक पडणार याविषयी
पुढच्या भागात.
क्रमशः
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Thursday, 6 October 2022
'Prachanda'... Vinit Vartak ©
'Prachanda'... Vinit Vartak ©
The borders enjoyed by India have always been in very rugged areas. India has been facing a big challenge for the past 75 years to protect India's borders when there are enemies who are constantly fighting on both sides. For this, India has to bear the cost of constantly updating its defense system. Import of defense products is the biggest corruption avenue that political leaders and parties have found in the past several years. The spread of brokers in billions of rupees deals. It was necessary to take some steps to curb the lobbying and the cream of the crop by Das Ka Bees. The only answer to all this is to build defense weapons on India's own strength without reducing anywhere in its defense preparedness. As the saying goes, 'Na Rahega Bas Na Bajegi Basuri', the only answer to root out corruption is to make India self-reliant in terms of defense products. After the change of government in 2014, effective steps were taken in terms of self-reliance with special attention on self-reliance. A fruit of the same steps is 'prachanda'.
The Kargil War of 1999 exposed several aspects of India's defense prowess. Even though India won this war, the crumbling towers of India made us aware of where we are falling short in many places. In the Kargil War, the limitations of helicopters in the Indian Army's fleet were exposed to identify the enemy hiding on the high mountain tops or to deliver its soldiers or ammunition, rescue operations. The Russian and French made helicopters that India had were not capable of flying at altitudes of 15000-16000 feet. India's border is surrounded by the towering Himalayan mountain range. India has the highest battlefield in the world. The height of which is around 21000-24000 feet. Then in such a situation, India needed helicopters that could fly to high places to keep the enemy at bay. Then India's DRDO. He was given the responsibility of researching a helicopter that can fly at such a height.
DRDO and H.A.L. After nearly two decades of research, the 'Prachanda' i.e. Light Combat Helicopter (LCH) has been produced. Prachanda has many stealth features, armored-protection system, night attack capability and crash-worthy landing gear. It can be used in combat search and rescue (CSAR) operations, destruction of enemy air defenses (DEAD) and counter-insurgency operations. The massive helicopter can be deployed in high-altitude bunker-busting operations, counter-insurgency operations in jungle and urban environments, in addition to playing a supporting role for ground forces. It can also be used against slow moving aircraft and enemy remotely piloted aircraft.
The 'Prachanda' helicopter is equipped with Helina or Nag anti-tank guided missiles, which can destroy tanks and armored vehicles from the air. It can evade enemy radars using stealth technology. Prachanda is equipped with laser technology and can destroy any target at a distance of 8 km. The difference is that 'Prachanda' can cover a distance of up to 550 km in one flight. The massive helicopter is made of crashproof material. Its cabin can withstand any nuclear, biological or chemical weapons attack. This helicopter is equipped with two power engines, which have been developed in cooperation with the French government.
Prachanda is the world's only light attack helicopter, which can fly and land at an altitude of 5000 meters. Neither China nor Pakistan have light attack helicopters that can fly high. Their helicopters can only fly up to 12,000 feet, but the Prachanda helicopter can easily fly up to 21,000 feet. That is why India has kept China and Pakistan under control. The Government of India has recently placed an order for 15 indigenous developed light combat helicopters at a cost of Rs 3887 crore. Ten of these helicopters will be for the Indian Air Force, while five will be for the Indian Army.
A research organization in any technology needs financial support. If the research you produce is going to be used, it can be worked on with vigor. In India for the past 70 years, Indian defense products have been sidelined in a way. The main reason for this is the revenue from its contract if the equipment is ordered from abroad. That's why DRDO is systematically from top to bottom. With one or two exceptions, the output from the same organization was discarded. But what can we do when political will and support is taken for granted? Similar institutions have shown. Helicopters like Dhruva, Rudra, BrahMos, Tejas increasing dominance in the global market, Pinaka rocket system, Astra, Agni Prime missile are many examples today. That is why India is standing on its own in the field of defense today. Today, even in the background of Ukraine-Russia war, India is not affected by it. Whatever agreements India has with other countries like the Rafale deal, these agreements are government to government deals. From which the brokers have in a way received a dutch.
The arrival of Prachanda has definitely added a great deal to the strength of the Indian Army and Indian Air Force. Most importantly, we have taken another step towards self-reliance. It has been emphasized that maximum things from spare parts to manufacturing of this helicopter will be indigenous.My heartiest salute to the anonymous engineers, researchers, workers, professionals and small manufacturing organizations who contributed to the creation of Prachanda. I have no doubt that Prachanda will make a valuable contribution to protecting India's borders.
Jai Hind!!!
Photo Search Courtesy :- Google
Notice :- Wording in this post is copyright.
'प्रचंड'... विनीत वर्तक ©
'प्रचंड'... विनीत वर्तक ©
भारताला लाभलेल्या सीमा या नेहमीच अतिशय खडतर भागात आहेत. त्यात दोन्ही बाजूने सतत कुरापती करणारे शत्रू असल्यावर भारताच्या सीमांच्या रक्षण करणं हे एक मोठं शिवधनुष्य भारताला गेल्या ७५ वर्षांपासून पेलावं लागत आहे. त्यासाठी आपली संरक्षण यंत्रणा सतत अद्यावत ठेवण्याचा खर्च ही भारताला मोठ्या प्रमाणावर करावा लागलेला आहे. संरक्षण उत्पादनांची आयात म्हणजे सगळ्यात मोठा भ्रष्टाचार करण्याचा मार्ग राजकीय नेत्यांना आणि पक्षांना गेल्या कित्येक वर्षात मिळालेला होता. अब्जोवधी रुपयांच्या करारात दलालांचा सगळीकडे झालेला फैलाव. दस का बीस करत होणारं लॉबिंग आणि त्यात मिळणारी मलई या सर्वावर कुठेतरी अंकुश ठेवण्यासाठी काही पावलं टाकणं गरजेचं होतं. या सगळ्यावर एकच उत्तर ते म्हणजे भारताच्या संरक्षण सज्जतेत कुठेही कमी न करता स्वबळावर संरक्षण आयुधांची निर्मिती करणं. 'न रहेगा बास न बजेगी बासुरी' या उक्तीप्रमाणे भ्रष्टाचाराच्या किडीच्या मुळावर घाव घालण्यासाठी एकच उत्तर होत ते म्हणजे भारताला संरक्षण उतपादनांच्या बाबतीत आत्मनिर्भर करणं. २०१४ साली झालेल्या सत्ताबदलानंतर आत्मनिर्भरतेवर विशेष लक्ष देऊन आत्मनिर्भरतेच्या दृष्टीने प्रभावी पावलं टाकली गेली. त्याच पावलांचे एक फळ म्हणजेच 'प्रचंड'.
१९९९ सालच्या कारगिल युद्धात भारताच्या संरक्षण सिद्धतेतील अनेक बाजू उघड्या पडल्या. भारताने जरी हे युद्ध जिंकलं तरी अनेक ठिकाणी भारताचे ढासळलेले बुरुज आपण कुठे कमी पडत आहोत याच आपल्याला ज्ञान करून गेले. कारगिल युद्धात उंच डोंगर माथ्यांवर लपलेल्या शत्रूला नामोहरण करण्यासाठी किंवा तिथवर आपल्या सैनिकांना अथवा दारुगोळा, बचाव कार्य करण्यात भारतीय सैन्याच्या ताफ्यातील हेलिकॉप्टर च्या मर्यादा उघड्या पडल्या. रशियन आणि फ्रांस निर्मित भारताकडे असणारी हेलिकॉप्टर ही १५००० - १६००० फूट उंचीवर उड्डाण करण्यास सक्षम नव्हती. भारताची सीमा हिमालयाच्या उत्तुंग पर्वतराजींनी वेढलेली आहे. जगातील सर्वात उंच युद्धभूमी भारताकडे आहे. ज्याची उंची तब्बल २१०००- २४००० फुटावर आहे. मग अश्या स्थितीत शत्रूवर वचक ठेवण्यासाठी भारताला उंच ठिकाणी उड्डाण भरू शकतील अश्या हेलिकॉप्टर ची गरज भासली. त्यातून मग भारताच्या डी.आर.डी.ओ. कडे अश्या उंचावर उड्डाण भरता येऊ शकेल अश्या हेलिकॉप्टर च संशोधन करण्याची जबाबदारी देण्यात आली.
डी.आर.डी.ओ. आणि एच.ए.एल. ने तब्बल दोन दशकांच्या संशोधनानंतर 'प्रचंड' म्हणजेच Light Combat Helicopter (LCH) ची निर्मिती केली आहे. प्रचंड या हेलिकॉप्टरमध्ये अनेक स्टेल्थ वैशिष्ट्ये, आर्मर्ड-प्रोटेक्शन सिस्टीम, रात्री हल्ला करण्याची क्षमता आणि क्रॅश-योग्य लँडिंग गियर आहेत. याचा वापर कॉम्बॅट सर्च अँड रेस्क्यू (CSAR) ऑपरेशन्स, डिस्ट्रक्शन ऑफ शत्रू एअर डिफेन्स (DEAD) आणि बंडखोरी विरोधी ऑपरेशन्समध्ये केला जाऊ शकतो. प्रचंड हेलिकॉप्टर जमिनीवरील सैन्यासाठी सहाय्यक भूमिका बजावण्याव्यतिरिक्त उंच-उंचीवरील बंकर-बस्टिंग ऑपरेशन्स, जंगल आणि शहरी वातावरणात बंडविरोधी ऑपरेशनमध्ये तैनात केले जाऊ शकते. त्याशिवाय संथ गतीने चालणारे विमान आणि शत्रूंच्या दूरस्थपणे चालविलेल्या विमानांवर देखील वापरले जाऊ शकते.
‘प्रचंड’ हेलिकॉप्टर हेलिना किंवा नाग अँटी-टँक गाईडेड क्षेपणास्त्रांनी सुसज्ज आहे, जे हवेतून रणगाडे आणि चिलखती वाहने नष्ट करू शकतात. ते स्टेल्थ तंत्रज्ञान वापरून शत्रूच्या रडारपासून दूर जाऊ शकते. प्रचंड हे लेझर तंत्राने सुसज्ज आहे आणि 8 किमी अंतरावरील कोणतेही लक्ष्य नष्ट करू शकते. याच वेगळेपण म्हणजे ‘प्रचंड’ एका उड्डाणात ५५० किलोमीटरपर्यंतचा पल्ला गाठू शकते. प्रचंड हेलिकॉप्टर क्रॅशप्रूफ मटेरियलपासून बनवण्यात आले आहे. त्याची केबिन कोणत्याही आण्विक, जैविक किंवा रासायनिक शस्त्रांच्या हल्ल्याला तोंड देऊ शकते. हे हेलिकॉप्टर दोन शक्ती इंजिनांनी सुसज्ज आहे, जे फ्रेंच सरकारच्या सहकार्याने बनवले गेले आहे.
‘प्रचंड’ हे जगातील एकमेव लाइट अटॅक हेलिकॉप्टर आहे, जे ५००० मीटर उंचीवर उडू शकते आणि त्या उंचीवर देखील उतरू शकते. चीन किंवा पाकिस्तान यांच्याकडे हलकी हल्ला करणारे हेलिकॉप्टर नाहीत जी उंचावर उडू शकतात. त्यांची हेलिकॉप्टर केवळ १२००० फुटांपर्यंतच उडू शकतात, परंतु 'प्रचंड' हलिकॉप्टर २१,००० फूट उंचीपर्यंत सहज उडू शकते. त्यामुळेच चीन आणि पाकिस्तान वर भारताने एक प्रकारे अंकुश ठेवला आहे. भारत सरकारने नुकतीच ३८८७ कोटी रुपये खर्चून १५ स्वदेशी विकसित लाइट कॉम्बॅट हेलिकॉप्टर ची ऑर्डर दिली आहे. यातील दहा हेलिकॉप्टर भारतीय हवाई दलासाठी असतील, तर पाच हेलिकॉप्टर भारतीय लष्करासाठी असतील.
कोणत्याही तंत्रज्ञानात संशोधन करणाऱ्या संस्थेला आर्थिक पाठबळ लागते. आपण तयार केलेलं संशोधन जर वापरलं जाणार असेल तर त्यावर त्या जोमाने काम केलं जाऊ शकते. भारतात गेल्या ७० वर्षात भारतीय संरक्षण उत्पादनांना एक प्रकारे बाजूला काढलं जात होतं. त्यात प्रमुख कारण होतं हीच उपकरणं जर परदेशातून मागवली तर त्याच्या करारामध्ये मिळणारी कमाई. त्यामुळेच अगदी वर पासून खाल पर्यंत पद्धशीरपणे डी.आर.डी.ओ. सारख्या संस्थेतून तयार होणारी उत्पादन एक- दोन अपवाद वगळता बाजूला टाकली गेली. पण जेव्हा राजकीय इच्छा आणि पाठबळ स्वयंसिद्धतेकडे दिलं जाते तेव्हा आपण काय करू शकतो हे डी.आर.डी.ओ. सारख्या संस्थांनी दाखवून दिलं आहे. ध्रुव, रुद्र सारखी हेलिकॉप्टर, ब्राह्मोस, तेजस चा जागतिक बाजारपेठेत वाढलेला दबदबा, पिनाका रॉकेट सिस्टीम, अस्त्र, अग्नी प्राईम मिसाईल अशी अनेक उदाहरणं आज समोर आहेत. त्यामुळेच भारत आज संरक्षण क्षेत्रात स्वबळावर उभा राहतो आहे. आज युक्रेन- रशिया युद्ध पार्श्वभूमीवर सुद्धा भारताला त्याचे चटके बसलेले नाहीत. भारताने जे काही करार इतर देशांशी केले आहेत जसा राफेल करार हे करार गव्हर्मेंट टू गव्हर्मेंट डील अश्या पद्धतीने झाले आहेत. ज्यातून दलालांना एक प्रकारे डच्चू मिळालेला आहे.
प्रचंड च्या येण्याने भारतीय सेना आणि भारतीय वायू दलाच्या ताकदीत निश्चित पणाने खूप मोठी भर पडली आहे. सगळ्यात महत्वाचं की आपण आत्मनिर्भरतेकडे अजून एक पाऊल पुढे टाकलं आहे. या हेलिकॉप्टर च्या स्पेअर पार्ट पासून निर्मिती पर्यंत जास्तीत जास्त गोष्टी स्वदेशी असतील यावर भर देण्यात आला आहे. प्रचंड च्या निर्मितीत आपलं योगदान देणाऱ्या अनाम अभियंते, संशोधक, कामगार, व्यावसायिक आणि छोट्या उत्पादन संस्था यांना माझा कडक सॅल्यूट. प्रचंड भारताच्या सीमांच संरक्षण करण्यात आपलं बहुमूल्य योगदान देईल याबद्दल माझ्या मनात शंका नाही.
जय हिंद!!!
फोटो शोध सौजन्य :- गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.
Wednesday, 5 October 2022
Conclusion of a mission... Vinit Vartak ©
Conclusion of a mission... Vinit Vartak ©
24th September 2014 was the day when Lagbag began at the center of ISRO in India. No one present there had any idea that this would be a day that would give a new dimension to the technological capabilities of the entire human being, not just for India. He had the same reason. When India flew to Mars on November 5, 2013, all the scientists, researchers and space agencies of the world did not take this mission so seriously. Because 23 of the 41 missions so far have failed to insert or land on Mars. No country has managed to go to Mars in its first attempt. But history is happening and its context is changing. A golden page of such history was written in India on that day. India had given a shock to the whole world by successfully putting spacecraft on Mars.
That photo of Indian women scientists and researchers dressed in sarees was successful in changing the world's perception of India in no time. That photo not only changed the image of the Indian woman but also took the future of space missions to a different height. India's journey to Mars with only 75 million US dollars became a subject of study for many. India's Mars Mission, MOM, changed the context of space exploration. India became the first country to land on Mars in its first attempt. India has shown the world that space travel can be done for so little money.
Mom, who entered Mars with only 6 months of life, has added unprecedentedly to the knowledge we have about Mars in her last 8 years of life. India's Mangalyaan has been continuously sending information about Mars' surface features, morphology, atmosphere and outer atmosphere to ISRO for the last 8 years. Now many scientists are doing research about Mars based on this information. More than 7200 researchers from all over the world have applied to ISRO to use this information. More than 400 of them are researchers from more than 50 countries of the world. Mom helped us understand dust on Mars. The Mars rover has photographed the far side of Deimos, one of Mars' natural satellites, for the first time. And it helped scientists study landslides on Mars. ISRO recently announced the end of the MOM mission which contributed to various such researches.
ISRO has clarified that its contact with Mangalyana has ended. ISRO has expressed a preliminary estimate that MOM, which has been in contact for the last 8 years, may not have been able to recover itself after the Martian eclipse due to running out of fuel. During the eclipse of Mars, when there is no energy from the solar panel, Mars has the technology to turn the antenna towards the Earth again after the eclipse period by igniting the fuel in it. All these tasks were autonomous to fly to Mars without any assistance. But according to ISRO, after the eclipse in April 2022, probably due to the depletion of fuel on MOM, the spacecraft failed to turn its antenna towards the Earth and due to this, ISRO explained that the spacecraft lost contact.
ISRO has announced the end of India's Mars mission as it is not possible to revive MOM in any condition. India's Mars mission was a milestone in the space travel of not only India but also the entire world, it is written in golden letters in the pages of history, it is also permanently engraved on the largest 2000 rupee note in Indian currency. But somewhere it was felt that Indians have forgotten this golden moment. It is a coincidence that the Mangalyaan mission should end on the festival of the same Durga Shakti who played the lion's share in bringing India's Mangalyaan mission to Mars.
My heartiest salute to the engineers, scientists and researchers as well as workers, contractors and other organizations directly and indirectly involved in the Mangalyaan mission. I am proud and respectful of all those anonymous Indians who hoist the tricolor of India not in detention but across the earth. Mangalyaan Mishan i have also lived every day. Every update is heard and watched day and night. I have started my space writing in 2013 from the flight of this mission. All those memories got light today.
Thank you ISRO. You did it....
Jai Hind!!!
Photo Search Courtesy :- ISRO, Google
Notice :- Wording in this post is copyright.
एका मिशन ची सांगता... विनीत वर्तक ©
एका मिशन ची सांगता... विनीत वर्तक ©
२४ सप्टेंबर २०१४ चा तो दिवस होता जेव्हा भारतातील इसरो च्या केंद्रात लगबग सुरु होती. नुसत्या भारतासाठी नाही तर संपूर्ण मानवाच्या तांत्रिक क्षमतांना एक एक नवीन आयाम देणारा हा दिवस असेल याची कल्पना तिकडे उपस्थित असलेल्या कोणाच्या मनात नव्हती. त्याला कारण ही तसेच होते. ५ नोव्हेंबर २०१३ रोजी भारताने मंगळाकडे उड्डाण केलं तेव्हा जगातील सर्व वैज्ञानिक, संशोधक आणि स्पेस एजन्सी यांनी या मिशनला इतकं सिरीयसली घेतलं नव्हतं. कारण आजवर झालेल्या ४१ पैकी २३ मिशन हे मंगळावर स्वारी करण्यात अयशस्वी ठरले होते. त्यात कोणत्याही देशाला आपल्या पहिल्या प्रयत्नात मंगळावर जाणं जमलेलं नव्हतं. पण म्हणतात न इतिहास घडत असतो आणि त्याचे संदर्भ बदलत असतात. असच इतिहासाचं एक सोनेरी पान त्या दिवशी भारतात लिहिलं गेलं. भारताने पाहिल्याच प्रयत्नात मंगळावर यशस्वी स्वारी करून संपूर्ण जगाला एक धक्का दिला होता.
साडी नेसून गजरा माळलेल्या भारतीय स्त्री वैज्ञानिकांचा आणि संशोधकांचा तो फोटो काही वेळातच जगाची भारताबद्दल असलेली धारणा बदलण्यात यशस्वी ठरला. त्या फोटोने नुसत्या भारतीय स्त्री ची प्रतिमा बदलली नाही तर अवकाश मोहिमांचा येणाऱ्या काळातील प्रवासाला एक वेगळ्याच उंचीवर नेलं. अवघ्या ७५ मिलियन अमेरिकन डॉलर मधे भारताने मंगळावर केलेली स्वारी हा अनेकांसाठी अभ्यासाचा विषय ठरला. भारताच्या मंगळ यानाने म्हणजेच मॉम ने अवकाश संशोधनाचे संदर्भ बदलवून टाकले. पहिल्याच प्रयत्नात मंगळावर स्वारी करणारा भारत पहिला देश ठरला. इतक्या कमी पैश्यात अवकाश स्वारी करता येऊ शकते हे भारताने जगाला दाखवून दिलं.
६ महिन्यांच आयुष्य घेऊन मंगळावर दाखल झालेल्या मॉम ने गेल्या ८ वर्षाच्या आपल्या आयुष्यात मंगळाबद्दल आपल्याला असलेल्या माहितीत अभूतपूर्व अशी भर टाकली आहे. मंगळ ग्रहाच्या पृष्ठभागाची वैशिष्ट्ये, आकारविज्ञान, वातावरण आणि बाह्यमंडल या सर्वान बद्दलची माहिती भारताचं मंगळयान गेली ८ वर्ष न थकता इसरो कडे पाठवत होतं. आता याच माहितीच्या आधारे मंगळाबद्दल अनेक वैज्ञानिक संशोधन करत आहेत. जगभरातून ७२०० पेक्षा जास्त संशोधकांनी या माहितीच्या वापरासाठी इसरो कडे अर्ज केला आहे. ज्यातील ४०० पेक्षा जास्ती जण हे जगाच्या ५० पेक्षा जास्त देशातून असलेले संशोधक आहेत. मॉम ने मंगळ ग्रहावरील धूळ समजून घेण्यास मदत केली. मंगळ यानाने प्रथमच मंगळाच्या नैसर्गिक उपग्रहांपैकी एक असलेल्या डेमोसच्या दूरच्या बाजूचे छायाचित्रण केले. आणि त्यामुळे शास्त्रज्ञांना मंगळावरील भूस्खलनाचा अभ्यास करण्यात मदत झाली. अश्या विविध संशोधनांना हातभार लावणाऱ्या मॉम मिशन चा अंत झाल्याचं इसरो ने नुकतच जाहीर केलं.
इसरो ने मंगळयाना सोबतचा आपला संपर्क संपुष्टात आल्याचं स्पष्ट केलं आहे. गेली ८ वर्ष संपर्कात असणाऱ्या मॉम वरील इंधन संपल्यामुळे कदाचित स्वतःला मंगळाच्या ग्रहण स्थितीनंतर स्वतःला सावरू शकलं नसल्याचा प्राथमिक अंदाज इसरो ने व्यक्त केला आहे. मंगळाच्या ग्रहणात सौर पॅनल मधून ऊर्जा मिळत नसताना त्यात असलेल्या इंधनाच प्रज्वलन करून ग्रहण काळानंतर पुन्हा पृथ्वीच्या दिशेने एन्टिना वळवण्याच तंत्रज्ञान मंगळयाना मधे होतं. हे सगळे सोपस्कार कोणत्याही मदतीशिवाय मंगळयान करण्यासाठी स्वायत्त होतं. पण इसरो च्या मते एप्रिल २०२२ मधे आलेल्या ग्रहण स्थिती नंतर कदाचित मंगळयानावर असलेलं इंधन संपुष्टात आल्याने मंगळयानाला आपली एन्टिना पृथ्वीच्या दिशेने वळवण्यात अपयश आलं असावं आणि त्यामुळे यानाचा संपर्क तुटल्याचा इसरो ने स्पष्ट केलं आहे.
मंगळयानाला आता कोणत्याही स्थितीत पुन्हा जिवंत करणं शक्य नसल्याने इसरो ने भारताच्या मंगळयान मिशन ची सांगता झाल्याचं जाहीर केलं आहे. नुसत्या भारताच्या नाहीतर संपूर्ण जगाच्या अवकाश प्रवासात भारताचं मंगळयान मिशन एक मैलाचा दगड होता हे इतिहासाच्या पानात सोनेरी अक्षराने लिहिलं गेलं आहे भारताच्या चलनातील सगळ्यात मोठ्या २००० रुपयांच्या नोटेवरही ते कायमचं कोरलं गेलं आहे. पण भारतीय मात्र या सोनेरी क्षणाला विसरून गेले आहेत असं कुठेतरी जाणवलं. ज्या दुर्गशक्तींनी भारताच्या मंगळयान मिशनला मंगळावर पोहचवण्यात सिंहाचा वाटा उचलला त्याच दुर्गाशक्तीच्या उत्सवात मंगळयान मिशन ची सांगता व्हावी हा ही एक योगायोग.
मंगळयान मिशन मधे प्रत्यक्ष आणि अप्रत्यक्ष सहभागी असणाऱ्या अभियंते, वैज्ञानिक आणि संशोधक तसेच कामगार, कॉन्ट्रॅक्टर आणि इतर संस्था यांना माझा कडक सॅल्यूट. भारताचा तिरंगा अटकेपार नाही तर पृथ्वीपलीकडे फडकवणाऱ्या त्या सर्व अनाम भारतीयांचा मला अभिमान आणि आदर आहे. मंगळयान मिशांनी सुद्धा प्रत्येक दिवस जगलो होतो. यातील प्रत्येक अपडेट दिवस-रात्र असताना जागून ऐकली आणि बघितलेली आहे. माझ्या अवकाश लेखनाचा श्रीगणेशा सुद्धा २०१३ साली याच मिशन च्या उड्डाणातून झाला होता. त्या सर्व आठवणींना आज उजाळा मिळाला.
थँक यु इसरो. यु डिड इट....
जय हिंद!!!
फोटो शोध सौजन्य :- इसरो , गुगल
सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.