Friday 30 April 2021

अजगर क्षेपणास्त्र... विनीत वर्तक ©

 अजगर क्षेपणास्त्र... विनीत वर्तक ©

भारताच्या तेजस लढाऊ विमानाने नुकतच क्षेपणास्त्रातील अजगराला आपल्या भात्यात यशस्वीरीत्या समाविष्ट केलं आहे. तेजस हे भारतीय बनावटीचे एक इंजिन असलेलं स्वनातीत वेगाने जाणारं लढाऊ विमान आहे. १८५० किलोमीटर लांब उड्डाण भरण्याची क्षमता असलेलं तेजस १.६ मॅक वेगाने शत्रुला चकवा देऊ शकते. एका वेळी ५३०० किलोग्रॅम वजनाची ७ क्षेपणास्त्र घेऊन उड्डाण भरू शकते. तर अश्या लढाऊ विमानात वेगवेगळ्या क्षमतेची क्षेपणास्त्र असणं अतिशय महत्वाचं असते. तेजस वर ब्राह्मोस एन.जी. हे लांब पल्याच क्षेपणास्त्र बसवलं जाणार आहे. ज्याची क्षमता ४०० किलोमीटर अंतरावर असलेल्या लक्ष्याचा वेध घेण्याची आहे.  पण समजा लक्ष्य अतिशय जवळ म्हणजे २० किलोमीटर ते ५० किलोमीटर च्या टप्यात असेल तर त्यासाठी वेगळ्या पद्धतीची क्षेपणास्त्र लागतील. भारताने अश्या टप्यासाठी इस्राईल कडून क्षेपणास्त्र विकत घेतली आहेत त्यातील एक म्हणजे पायथन ५ किंवा अजगर ५. 

पायथन ५ हे क्षेपणास्त्र इस्राईल च्या राफेल एडवांस डिफेन्स सिस्टीम ने निर्माण केलं आहे. यातील ५ हा आकडा ते ५ व्या पिढीतील असल्याचं स्पष्ट करतो. पायथन  ५ हे हवेतून हवेत मारा करणारं जगातील सर्वोत्तम क्षेपणास्त्रापैकी एक आहे. हे lock-on-before launch (LOBL) आणि lock-on after launch (LOAL) या अतिशय प्रगत अश्या पद्धतीने काम करते याचा अर्थ प्रक्षेपित करताच हे लक्ष्याला लॉक करते. लॉक म्हणजे लक्ष्याने आपली जागा बदलली तरी त्याचा मागोवा घेत त्याला नष्ट करण्याची क्षमता या अजगर क्षेपणास्त्राची आहे. हे क्षेपणास्त्र ३६० अंशात लक्ष्याचा वेध घेऊ शकते. लक्ष्य याच्या मागे असेल तरी त्याला नष्ट करण्याची क्षमता आहे. ह्यात यासाठी अतिशय प्रगत असं  electro-optical and image infrared homing seeker तंत्रज्ञान वापरलं गेलं आहे. यात इन्फ्रारेड सीकर बसवलेले आहेत. जे आजूबाजूच्या प्रदेशाची टेहाळणी करून आपल्या लक्ष्याला लॉक करतात. या क्षेपणास्त्राची क्षमता २० किलोमीटर मधील कोणतही लक्ष्य नष्ट करण्याची आहे.  

क्षेपणास्त्र कितीही प्रगत असलं तरी त्याच तंत्रज्ञान लढाऊ विमानाच्या तंत्रज्ञानाशी इंटिग्रेट करण अतिशय महत्वाचं असते. जेव्हा हे इंटिग्रेशन योग्य रीतीने होते तेव्हाच क्षेपणास्त्र १००% क्षमतेने काम करू शकते. २७ तारखेला तेजस लढाऊ विमानाने केलेल्या चाचणीने पायथन  ५ हे योग्य रीतीने त्याच्याशी इंटिग्रेट झालं असल्याचं स्पष्ट झालं. त्या शिवाय या अजगर क्षेपणास्त्राने अतिशय कठीण अश्या लक्ष्याचा वेध १००% अचूकतेने घेऊन आपली क्षमता सिद्ध केली आहे. याच्या सोबत तेजस ने इस्राईल कडून घेतलेल्या डर्बी क्षेपणास्त्राची सुद्धा चाचणी झाली. हे क्षेपणास्त्र beyond visual range टप्यातील लक्ष्य याने १००% यशस्वीरीत्या नष्ट केलं. 

अजगर क्षेपणास्त्र म्हणजेच पायथन ५ आणि डर्बी च्या यशस्वी चाचणीमुळे तेजस ने आपल्या भात्यात अचूक आणि सर्वोत्तम क्षेपणास्त्रांची भरती केली आहे.  दिवसांपूर्वीच Hindustan Aeronautics Limited ला भारतातील सगळ्यात मोठी ४८,००० कोटी रुपयांची ८३ तेजस लढाऊ विमान भारतीय हवाई दलासाठी देण्यासाठीची ऑर्डर मिळाली आहे. येत्या काळात भारताला मिळणारी तेजस विमान याचं अजगर क्षेपणास्त्राने भारताच्या संरक्षणासाठी सज्ज असणार आहेत. हे क्षेपणास्त्र तेजस सोबत इंटिग्रेट करणाऱ्या सर्व टीम चे अभिनंदन आणि पुढील प्रवासासाठी शुभेच्छा. 

जय हिंद!!!

फोटो स्त्रोत :- गुगल

सुचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.



No comments:

Post a Comment