फुलराणी मानसी जोशी... विनीत वर्तक ©
फुलाची आणि तिची मैत्री तशी जुनीच. वयाच्या ६ व्या वर्षी तिने हातात रॅकेट पकडली. रॅकेट च्या उंचीपेक्षा लहान असणाऱ्या तिला हे फुल आपलं आयुष्य बदलवुन टाकेल ह्याची पुसटशी कल्पना सुद्धा नव्हती. वडील भाभा अणुसंशोधन केंद्रात वैज्ञानिक आणि अणुशक्तीनगर मधल्या बॅडमिंटन कोर्टवर तिने पहिल्यांदा त्या फुलाशी मैत्री केली. पहिल्यांदा एक आवड म्हणुन सुरु झालेला प्रवास आयुष्याला कलाटणी देणारा ठरेल ह्याचा विचार न तिने कधी केला होता न तिच्या कुटुंबियांनी. इलेक्ट्रॉनिक्स शाखेतुन अभियांत्रिकीची पदवी घेतल्यावर तिने सॉफ्टवेअर च्या क्षेत्रात प्रवेश केला. एटॉस सारख्या सॉफ्टवेअर क्षेत्रातील नामांकित कंपनी मधुन आपलं सर्व सामान्य आयुष्य जगत असताना अचानक आयुष्याच्या प्रवासात एक काळकुट्ट वळण आलं.
२ डिसेंबर २०११ ला ऑफिस ला जाताना तिच्या स्कुटर ला एका भरदाव वेगाने येणाऱ्या ट्रक ने धडक दिली. होत्याचं नव्हतं व्हायला वेळ लागला नाही. हॉस्पिटल मध्ये नेईपर्यंत पायातुन खूप रक्तस्त्राव झाला होता. डॉक्टरांनी शर्थीचे प्रयत्न केले पण मानसी चा पाय वाचवू शकले नाहीत. मानसी ला वाचवण्यासाठी तिचा एक पाय शरीरापासुन वेगळा करावा लागला. जवळपास ४५ दिवस हॉस्पिटल मध्ये घालवल्या नंतर मानसी ची हॉस्पिटल मधुन सुटका झाली पण आयुष्य बदललेलं होतं. आयुष्याचे सगळे संदर्भ आता मानसी साठी बदलून गेले होते. पण ती हार मानणारी नव्हती. जखम भरल्यावर कृत्रिम पाय तिला बसवण्यात आला. आपलं शरीर बदल लगेच स्वीकारत नाही. त्यामुळे ह्या बदलांना स्वीकारणं मानसी आणि तिचं शरीर दोघांनाही जड गेलं. पण हे बदल स्विकारण्याशिवाय पर्याय कोणताच पर्याय तिच्यासमोर नव्हता.
एक पाय जरी तिने गमावला तरी ती मनातुन हरली नव्हती. नवीन पाय बसवून ८ महिने उलटुन गेल्यावर तिने आधाराशिवाय चालायला आणि आपलं फुलाशी असलेलं नातं तिने खुलवायला सुरवात केली. आपण पुन्हा बॅडमिंटन खेळु शकु असा आत्मविश्वास तिला मिळाला तो २०१२ साली. एटॉस मधल्या अंतर्गत स्पर्धेत ती सहभागी झाली. एका पायाची कमी आपल्याला फुलराणी बनण्यापासून रोखू शकत नाही हे तिला उमगलं. त्या स्पर्धेत तिने आपल्या खेळाची छाप पाडली. अगदी कंपनीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी ते आपले सहकारी सगळ्यांनी तिला प्रोत्साहन दिलं. हा क्षण तिच्या आयुष्याला कलाटणी देणारा ठरला. ह्या नंतर तिने मागे वळुन बघितलं नाही. सुरु झाला एक नवीन खडतर प्रवास जिद्द, मेहनत ह्याच्या जोडीला रोज व्यायाम, सरावं करत आपलं बॅडमिंटन मधील कसाब तिने अधिक उंचीवर नेलं. अनेक स्पर्धांमधुन भाग घेताना एका व्यंग असलेल्या एका बॅडमिंटन खेळाडूने तिला राष्ट्रीय तसेच आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेत भाग घेण्याची सूचना केली.
स्वतःला आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेसाठी तयार करताना तिने हैद्राबाद च्या प्रतिष्ठित अश्या पुलेला गोपीचंद बॅडमिंटन एकेडमी मध्ये प्रवेश घेतला. मानसी जोशी ने डिसेंबर २०१४ ला पहिलं राष्ट्रीय रौप्य पदक मिळवलं. ह्या स्पर्धेत ती अर्जुन पुरस्कार विजेती पारुल परमार सोबत खेळली होती. सप्टेंबर २०१५ मध्ये तिने मिक्स डबल वर्ल्ड बॅडमिंटन स्पर्धेत इंग्लंड इकडे रौप्य पदक पटकावलं. २०१८ साली एशियन पॅरा गेम्स - जकार्ता, इंडोनेशिया इकडे बॅडमिंटन मध्ये कांस्य पदकाची कमाई भारतासाठी केली. ह्या यशाने हुरळून न जाता फुलराणी मानसी जोशी ने आपल्या खेळात सतत सुधारणा केल्या. तिच्या शब्दात सांगायचं झालं तर,
"This sport is really close to me. It has made me what I am today. I will love to give it more time and push myself to the next level. My goal is to be world number one."
हे स्वप्न नुसतं तिने बघितलं नाही तर ते पुर्ण करण्यासाठी प्रयत्नांची पराकाष्ठा तिने केली. आठवड्यात रोज दोन तास तर आठवड्याच्या शेवटी रोज चार तास सराव, योगा ह्या सगळ्यांसोबत आपलं करियर ही तिने पुढे चालू ठेवलं. नुकत्याच झालेल्या पॅरा बॅडमिंटन जागतिक स्पर्धेत तिने सुवर्ण पदकाची कमाई केली. आपल्या स्वप्नाला मुर्त स्वरूप देताना जागतिक क्रमवारीत तिने दुसऱ्या क्रमांकावर झेप घेतली आहे. आपल्या अपंगत्वाला आपली अडचण न बनवता भारताच्या ह्या फुलराणीने सगळ्यांच भारतीयांपुढे आपला आदर्श ठेवला आहे. तिचं कौतुक करताना पंतप्रधानांनी ट्विट केलं होतं.
"130 crore Indians are extremely proud of the Indian Para-Badminton contingent, which has brought home 12 medals at BWF World Championship 2019.Congratulations to the entire team,whose success is extremely gladdening and motivating. Each of these players is remarkable!"
फुलराणी मानसी जोशी चा हा पराक्रम अनेकांना प्रोत्साहन देणारा आहे. आयुष्यात कधी काय होईल हे कोणीच सांगु शकत नाही. आयुष्यातलं एखादं वळण काय वेळ आपल्यावर आणेल ह्याचा विचार पण आपण करू शकत नाही. ह्या सगळ्यात आपण काय करायचं हा निर्णय घ्यायचं स्वातंत्र्य मात्र त्याने आपल्याला दिलं आहे. तुम्ही रडत बसा किंवा ह्याच वळणाला आपल्या स्वप्नांच मुर्त स्वरूप द्या हे आपण ठरवायचं असते. फुलराणी मानसी जोशी हरळी नाही ती आपलं स्वप्न जगली त्यामुळेच आज पॅरा बॅडमिंटन विश्वातली जगातील एक नामवंत खेळाडू बनली आहे. हे करताना आपल्यासोबत आपल्या देशाचं नावं ही तिने उज्ज्वल केलं आहे. तिच्या ह्या पराक्रमाला माझा कुर्निसात.
माहिती स्रोत :- गुगल, बेटर इंडिया, विकिपीडिया
फोटो स्रोत :- गुगल
फुलाची आणि तिची मैत्री तशी जुनीच. वयाच्या ६ व्या वर्षी तिने हातात रॅकेट पकडली. रॅकेट च्या उंचीपेक्षा लहान असणाऱ्या तिला हे फुल आपलं आयुष्य बदलवुन टाकेल ह्याची पुसटशी कल्पना सुद्धा नव्हती. वडील भाभा अणुसंशोधन केंद्रात वैज्ञानिक आणि अणुशक्तीनगर मधल्या बॅडमिंटन कोर्टवर तिने पहिल्यांदा त्या फुलाशी मैत्री केली. पहिल्यांदा एक आवड म्हणुन सुरु झालेला प्रवास आयुष्याला कलाटणी देणारा ठरेल ह्याचा विचार न तिने कधी केला होता न तिच्या कुटुंबियांनी. इलेक्ट्रॉनिक्स शाखेतुन अभियांत्रिकीची पदवी घेतल्यावर तिने सॉफ्टवेअर च्या क्षेत्रात प्रवेश केला. एटॉस सारख्या सॉफ्टवेअर क्षेत्रातील नामांकित कंपनी मधुन आपलं सर्व सामान्य आयुष्य जगत असताना अचानक आयुष्याच्या प्रवासात एक काळकुट्ट वळण आलं.
२ डिसेंबर २०११ ला ऑफिस ला जाताना तिच्या स्कुटर ला एका भरदाव वेगाने येणाऱ्या ट्रक ने धडक दिली. होत्याचं नव्हतं व्हायला वेळ लागला नाही. हॉस्पिटल मध्ये नेईपर्यंत पायातुन खूप रक्तस्त्राव झाला होता. डॉक्टरांनी शर्थीचे प्रयत्न केले पण मानसी चा पाय वाचवू शकले नाहीत. मानसी ला वाचवण्यासाठी तिचा एक पाय शरीरापासुन वेगळा करावा लागला. जवळपास ४५ दिवस हॉस्पिटल मध्ये घालवल्या नंतर मानसी ची हॉस्पिटल मधुन सुटका झाली पण आयुष्य बदललेलं होतं. आयुष्याचे सगळे संदर्भ आता मानसी साठी बदलून गेले होते. पण ती हार मानणारी नव्हती. जखम भरल्यावर कृत्रिम पाय तिला बसवण्यात आला. आपलं शरीर बदल लगेच स्वीकारत नाही. त्यामुळे ह्या बदलांना स्वीकारणं मानसी आणि तिचं शरीर दोघांनाही जड गेलं. पण हे बदल स्विकारण्याशिवाय पर्याय कोणताच पर्याय तिच्यासमोर नव्हता.
एक पाय जरी तिने गमावला तरी ती मनातुन हरली नव्हती. नवीन पाय बसवून ८ महिने उलटुन गेल्यावर तिने आधाराशिवाय चालायला आणि आपलं फुलाशी असलेलं नातं तिने खुलवायला सुरवात केली. आपण पुन्हा बॅडमिंटन खेळु शकु असा आत्मविश्वास तिला मिळाला तो २०१२ साली. एटॉस मधल्या अंतर्गत स्पर्धेत ती सहभागी झाली. एका पायाची कमी आपल्याला फुलराणी बनण्यापासून रोखू शकत नाही हे तिला उमगलं. त्या स्पर्धेत तिने आपल्या खेळाची छाप पाडली. अगदी कंपनीचे मुख्य कार्यकारी अधिकारी ते आपले सहकारी सगळ्यांनी तिला प्रोत्साहन दिलं. हा क्षण तिच्या आयुष्याला कलाटणी देणारा ठरला. ह्या नंतर तिने मागे वळुन बघितलं नाही. सुरु झाला एक नवीन खडतर प्रवास जिद्द, मेहनत ह्याच्या जोडीला रोज व्यायाम, सरावं करत आपलं बॅडमिंटन मधील कसाब तिने अधिक उंचीवर नेलं. अनेक स्पर्धांमधुन भाग घेताना एका व्यंग असलेल्या एका बॅडमिंटन खेळाडूने तिला राष्ट्रीय तसेच आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेत भाग घेण्याची सूचना केली.
स्वतःला आंतरराष्ट्रीय स्पर्धेसाठी तयार करताना तिने हैद्राबाद च्या प्रतिष्ठित अश्या पुलेला गोपीचंद बॅडमिंटन एकेडमी मध्ये प्रवेश घेतला. मानसी जोशी ने डिसेंबर २०१४ ला पहिलं राष्ट्रीय रौप्य पदक मिळवलं. ह्या स्पर्धेत ती अर्जुन पुरस्कार विजेती पारुल परमार सोबत खेळली होती. सप्टेंबर २०१५ मध्ये तिने मिक्स डबल वर्ल्ड बॅडमिंटन स्पर्धेत इंग्लंड इकडे रौप्य पदक पटकावलं. २०१८ साली एशियन पॅरा गेम्स - जकार्ता, इंडोनेशिया इकडे बॅडमिंटन मध्ये कांस्य पदकाची कमाई भारतासाठी केली. ह्या यशाने हुरळून न जाता फुलराणी मानसी जोशी ने आपल्या खेळात सतत सुधारणा केल्या. तिच्या शब्दात सांगायचं झालं तर,
"This sport is really close to me. It has made me what I am today. I will love to give it more time and push myself to the next level. My goal is to be world number one."
हे स्वप्न नुसतं तिने बघितलं नाही तर ते पुर्ण करण्यासाठी प्रयत्नांची पराकाष्ठा तिने केली. आठवड्यात रोज दोन तास तर आठवड्याच्या शेवटी रोज चार तास सराव, योगा ह्या सगळ्यांसोबत आपलं करियर ही तिने पुढे चालू ठेवलं. नुकत्याच झालेल्या पॅरा बॅडमिंटन जागतिक स्पर्धेत तिने सुवर्ण पदकाची कमाई केली. आपल्या स्वप्नाला मुर्त स्वरूप देताना जागतिक क्रमवारीत तिने दुसऱ्या क्रमांकावर झेप घेतली आहे. आपल्या अपंगत्वाला आपली अडचण न बनवता भारताच्या ह्या फुलराणीने सगळ्यांच भारतीयांपुढे आपला आदर्श ठेवला आहे. तिचं कौतुक करताना पंतप्रधानांनी ट्विट केलं होतं.
"130 crore Indians are extremely proud of the Indian Para-Badminton contingent, which has brought home 12 medals at BWF World Championship 2019.Congratulations to the entire team,whose success is extremely gladdening and motivating. Each of these players is remarkable!"
फुलराणी मानसी जोशी चा हा पराक्रम अनेकांना प्रोत्साहन देणारा आहे. आयुष्यात कधी काय होईल हे कोणीच सांगु शकत नाही. आयुष्यातलं एखादं वळण काय वेळ आपल्यावर आणेल ह्याचा विचार पण आपण करू शकत नाही. ह्या सगळ्यात आपण काय करायचं हा निर्णय घ्यायचं स्वातंत्र्य मात्र त्याने आपल्याला दिलं आहे. तुम्ही रडत बसा किंवा ह्याच वळणाला आपल्या स्वप्नांच मुर्त स्वरूप द्या हे आपण ठरवायचं असते. फुलराणी मानसी जोशी हरळी नाही ती आपलं स्वप्न जगली त्यामुळेच आज पॅरा बॅडमिंटन विश्वातली जगातील एक नामवंत खेळाडू बनली आहे. हे करताना आपल्यासोबत आपल्या देशाचं नावं ही तिने उज्ज्वल केलं आहे. तिच्या ह्या पराक्रमाला माझा कुर्निसात.
माहिती स्रोत :- गुगल, बेटर इंडिया, विकिपीडिया
फोटो स्रोत :- गुगल
No comments:
Post a Comment