गेट रेडी फॉर अनादर फायर... विनीत वर्तक ©

 गेट रेडी फॉर अनादर फायर... विनीत वर्तक ©

येत्या २३ सप्टेंबर पासून पुढल्या २४ तासापेक्षा अधिक काळ भारताने नोटॅम म्हणजेच 'नोटीस टू एअरमॅन' प्रसिद्ध केल्यावर सर्व जगाचं लक्ष आता या तारखांकडे लागलं आहे. कारण भारताने प्रसिद्ध केलेला नोटॅम हा ३००० किलोमीटर पेक्षा जास्त अंतरावर जाणारा आहे. साहजिक बंगालचा उपसागर ते हिंद महासागर हा संपूर्ण पट्टा एकप्रकारे या काळासाठी नो फ्लाय झोन राहणार आहे. भारत नक्की काय करणार? कोणत्या क्षेपणास्त्राची चाचणी घेणार? असे अनेक प्रश्न विचारण्यात येत असताना या दिवशी भारत काय करणार हे भारतानेच स्पष्ट केलं आहे.

येत्या २३ सप्टेंबर २०२१ नंतर भारत कधीही आपल्या भात्यातील अग्नी ५ या आंतरखंडीय बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्राची वापर करण्यासाठी चाचणी करणार असल्याचं आता स्पष्ट झालेलं आहे. अग्नी ५ या क्षेपणास्त्राच्या आत्तापर्यंत ७ वेळा उत्पादन करण्या आधीच्या चाचण्या झाल्या आहेत. २०१८ मधे शेवटची चाचणी झाल्यानंतर हे क्षेपणास्त्र २०२० पर्यंत भारताच्या सैन्य दलात कार्यरत होणे अपेक्षित होते. पण कोरोनामुळे त्याला उशीर झाला. आता होणाऱ्या चाचणी नंतर अग्नी ५ हे उत्पादन करण्याचा मार्ग मोकळा होईल. या वेळेस भारत आपल्याकडे असलेल्या एका तंत्रज्ञानाची ओळख जगाला करून देणार आहे. या तंत्रज्ञानाचं नावं आहे multiple independently targetable reentry vehicle (MIRV) एम.आय.आर.व्ही. या तंत्रज्ञानाची भारताने आधीच गुप्तपणे २०१३ साली इसरो च्या साह्याने चाचणी घेतली असल्याचं बोललं जाते. पण आता भारत हे तत्रंज्ञान आपल्या क्षेपणास्त्रात उघडपणे जगाला दाखवणार असल्याचं बोललं जात आहे. 

अग्नी ५ हे भारताचं आत्तापर्यंतचे सगळ्यात शक्तिशाली आणि सगळ्यात दूरवर जाणारे क्षेपणास्त्र आहे. अग्नी ५ चा पल्ला हा ५००० किलोमीटर असल्याचं भारताने जागतिक पातळीवर स्पष्ट केलेलं आहे. पण हा पल्ला ८००० किलोमीटर पर्यंत असल्याचा अनेक संरक्षण क्षेत्रांशी संबंधित संस्थांचा आणि लोकांचा दावा आहे. भारत जाणून बुजून हा पल्ला कमी भासवत असल्याचं अनेकांच म्हणणं आहे. अग्नी ५ हे आंतरखंडीय बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्र आहे. बॅलेस्टिक म्हणजे काय तर   हे क्षेपणास्त्र गुरुत्वाकर्षणाचा वापर आपल्या प्रवासात करते. बॅलेस्टिक हा ग्रीक शब्द आहे जो एखाद्या वस्तूच्या प्रोजेक्टाईल शी संबंधित आहे. हे क्षेपणास्त्र प्रक्षेपित केल्यानंतर हवेत खूप उंचावर जाते आणि पुन्हा खालच्या दिशेने प्रवास करते. खाली येताना गुरुत्वाकर्षणामुळे त्याचा वेग प्रचंड वाढतो. अग्नी ५ जेव्हा लक्ष्याच्या जवळ पोहचते तेव्हा त्याने मॅक २४ म्हणजेच २९,४०० किलोमीटर/ तास इतका प्रचंड वेग गाठलेला असतो. त्यामुळे याच्या पासून टर्मिनल फेज मधे याच्यापासून स्वतःला वाचवणं अशक्य आहे. 

अग्नी ५ जवळपास १५०० किलोग्रॅम वजनाची न्यूक्लिअर वॉरहेड नेऊ शकते. ५००० किलोमीटर अंतरावर असलेल्या लक्ष्याला ८० मीटरपेक्षा कमी क्षेत्रात अचूकतेने वेध घेऊ शकते. भारताने यात  (MIRV) एम.आय.आर.व्ही. हे तंत्रज्ञान बसवलेलं आहे. एम.आय.आर.व्ही. म्हणजे नक्की काय? तर याच नाव सांगते त्या प्रमाणे हे एकाचवेळी अनेक लक्ष्यांचा भेद करणे. एकाच अग्नी ५ मधून आपण जवळपास २ ते १० वेगवेगळ्या लक्ष्यांवर आण्विक हल्ला करू शकू. अग्नी ५ प्रक्षेपित केल्यावर त्याने अपेक्षित उंची गाठली की त्यातून २-१० वेगवेगळ्या लक्ष्यांवर जाणारी रॉकेट वेगळी होतील. ती रॉकेट्स त्यांना दिलेल्या लक्ष्याचा भेद करतील. ही सगळी रॉकेट आपापल्या लक्ष्यावर जाण्यास स्वतः सक्षम असतील. याचा अर्थ अग्नी ५ एकाचवेळेस १० वेगवेगळ्या ठिकाणी आण्विक हल्ला करण्यास सक्षम असेल. असं तंत्रज्ञान असणारा भारत काही मोजक्या देशांपैकी एक आहे. 

भारताने २८ जून ला अग्नी प्राईम या नवीन पद्धतीच्या क्षेपणास्त्र चाचणीत भारताने एम.आय.आर.व्ही. हे तंत्रज्ञान वापरून एकाचवेळी दोन लक्ष्यांचा यशस्वीरीत्या लक्ष्यभेद केला होता. अग्नी ५ मधे अश्या पद्धतीचं तंत्रज्ञान वापरल्यामुळे भारताच्या आंतरखंडीय आण्विक क्षमतेत खूप वाढ होणार आहे. अग्नी ५ हे १७ मीटर लांब २ मीटर व्यास आणि ५० टन वजन असलेलं ३ स्टेज असलेलं क्षेपणास्त्र असून त्याच्या कॅनिस्टर डिझाईनमुळे ट्रक वरून भारताच्या कोणत्याही कोपऱ्यातून डागता येऊ शकते. 

येत्या २३ आणि २४ सप्टेंबर ला 'गेट रेडी फॉर अनादर फायर' जे भारताला संरक्षण सिद्धतेत पुन्हा एकदा आत्मनिर्भर करणार आहे. डी.आर. डी.ओ. च्या वैज्ञानिकांना खूप साऱ्या शुभेच्छा... 

जय हिंद!!!

फोटो स्त्रोत :- गुगल 

सूचना :- ह्या पोस्टमधील शब्दांकन (विनीत वर्तक ©) कॉपीराईट आहे.