येती (हिममानव) एक न उलगडलेलं कोडं... विनीत वर्तक ©
आज भारतीय सेनेने त्यांच्या एक टीमला येती अर्थात हिममानवाच्या पावलांचे ठसे आढळल्याच अधिकृतरीत्या जाहीर केलं. हे ठसे जवळपास ३२ X १५ इंच इतक्या मोठ्या आकाराचे मकालू बेस जो की नेपाळ च्या हद्दीजवळ आहे तिकडे आढळले आहेत. ९ एप्रिल २०१९ ला हे ठसे आढळून आल्यावर काही दिवस ह्याचा अभ्यास केल्यावर हे ठसे पुढच्या संशोधनासाठी खुले केले आहेत. भारतीय सेनेच्या आजच्या घोषणेमुळे येती हा हिममानव अस्तित्वात आहे की नाही ह्यावर जगातील अनेक तज्ञांच्या उलट सुलट चर्चा सुरु झाल्या आहेत. येती म्हणजे नेमकं काय? ह्या मागे इतकं गूढ का दडल आहे ह्यासाठी आपल्याला थोडं भूतकाळात जावं लागेल.
येती ( हिममानव ) हा एक प्राणी जो की दोन पायांवर चालू शकतो आणि त्याची त्वचा केसाळ असून साधारण भुऱ्या राखाडी अथवा लाल रंगाच्या केसांनी झाकलेली असावी असा अंदाज आहे. ह्याची उंची जवळपास १.८ मीटर इतकी असावी आणि वजनाने साधारण १०० ते २०० किलोग्राम इतक्या वजनाचा असावा असा संशोधकांचा कयास आहे. येती आहे किंवा नाही? ह्याच उत्तर होय आणि नाही असं आहे. कारण येतीला अजून कोणी सदृश्य बघितल्याचे किंवा त्याचे असण्याचे पुरावे मिळालेले नाहीत. अगदी एकदा फोटोत पकडण्याचा प्रयत्न पण फसलेला आहे. पण त्याचवेळी अनेकांनी त्यांना येती दिसल्याचा किंवा त्यच्या पाउलखुणा दिसल्याच वर्णन केलं असून अश्या पाउलखुणा अनेकदा हिमालयाच्या कुशीत आढळून आल्या आहेत. त्यामुळे येती नक्की आहे का? हा प्रश्न आजही जगभरातील संशोधकांपुढे न उलगडलेलं कोडं आहे.
अलेक्झांडर ने भारताच्या हिंदू संस्कृतीवर इसविसनपूर्व ३२६ वर्षी हल्ला केल्यावर त्याने येतीला बघण्याची इच्छा व्यक्त केली होती अशी नोंद आहे. पण इथल्या लोकांनी येती हिमालयात असून त्याच दर्शन दुर्लभ असल्याच त्याला सांगितलं होतं. तसेच आपल्यासाठी तो त्रासदायक असून त्यापासून लांब राहण्याची सूचना ही केली होती. ह्या नंतर अनेक पौराणिक कथेत येतीचा उल्लेख केला गेलेला आहे. १९२१ च्या सुमारास पत्रकार हेन्री न्यूमन ह्यांनी काही ब्रिटीश गिर्यारोहकांची भेट घेतली जे एवरेस्ट च्या मोहिमेवरून परतत होते. त्यांनी एवरेस्ट च्या पायथ्याशी मोठ्या पाउलखुणा आढळल्याची नोंद केली होती. १९२५ ला रॉयल जिओग्राफी सोसायटी चे एन.ए. तोम्बाझी ह्यांनी झेमू ग्लेशियर जे ४६०० मीटर उंचीवर आहे तिकडे माणसा सारखा प्राणी दिसल्याची नोंद केली आहे. हा प्राणी दोन पावलांवर चालत असल्याच ही निरीक्षण त्यांनी नोंदवल आहे. ह्यावर संशोधन करणाऱ्या मायरा शाक्ले ह्यांनी १९४२ च्या सुमारास गिर्यारोहकाना दोन अस्वस्ल सदृश्य प्राणी दिसल्याची नोंद केली आहे. १९५१ ला ब्रिटीश शोधकर्ता एरिक शिप्टोन ह्यांनी येती चा फोटो घेतल्याची नोंद आहे. १९५३ ला एवरेस्ट च्या पहिल्या मोहिमेत सर एडमंड हिलरी आणि तेनसिंग नोर्गे ह्यांनी एवरेस्ट वर येती च्या पाऊलखुणा दिसल्याची नोंद केली आहे. ह्या नंतर अनेक गिर्यारोहक ते अनेक सामान्य लोकांना हिमालयात येती च्या पाऊलांचे ठसे दिसल्याची नोंद जगभर झाली आहे.
येती बद्दलच कुतूहल जगात इतकं आहे की इतिहासात येती वर संशोधन करण्यासाठी अनेक मोहिमा आखल्या गेल्या. ह्यात रशिया, ब्रिटन सारख्या देशांचा समावेश आहे. येती च्या संशोधनासाठी २०१३ मध्ये ऑक्सफर्ड विद्यापीठाचे संशोधक ब्रायन स्केस ह्यांनी पूर्ण जगात येती असल्याच मानणाऱ्या लोकांकडून येती चं अस्तित्व सिद्ध करण्यासाठी पुरावे देण्याच आवाहन केलं. ह्या पुराव्यात केस, हाड, दात, मांस अश्या गोष्टी समाविष्ट होत्या. त्यांना जवळपास ५७ पुरावे मिळाले ज्यातले ३६ पुरावे डी.एन.ए. चाचणीसाठी निवडण्यात आले. ह्या सर्व पुराव्यांचा ताळमेळ जगात माहित असलेल्या सगळ्या डी.एन.ए. शी मिळवला गेला. ह्यातले अनेक पुरावे हे ज्ञात असलेल्या प्राण्यांशी जुळून आले. पण ह्यातले २ पुरावे मात्र १०० टक्के पृथ्वीच्या ध्रुवावर खूप वर्षापूर्वी राहणाऱ्या अस्वलांशी मिळाले. ही ध्रुवीय अस्वस्ल पृथ्वीवर जवळपास ४०,००० ते १,२०,००० वर्षापूर्वी अस्तित्वात होती. ह्यातील एक पुरावा भारतातून तर दुसरा भूतान मधून मिळालेला होता. ह्यावर दोन संशोधकांनी अजून संशोधन करून आपला अहवाल रॉयल सोसायटी जनरल मध्ये प्रसिद्ध केला आहे.
बघायला गेलं तर येती ( हिममानव ) चा शोध गेली कित्येक शतके चालू आहे. पण अजूनही येती नक्की कसा आहे? कोण आहे? काय आहे? ह्या बद्दल पूर्ण जगातील संशोधकात संभ्रमाच वातावरण आहे. कारण येती असल्याचे पुरावे तर मिळत आले आहेत. पण तो नक्की कुठे आहे? ह्याचा शोध आजही लागलेला नाही. आज भारतीय सेनेच्या पुराव्यांनी पुन्हा एकदा येती बद्दलच्या गुढ्तेला अजून एक वलय प्राप्त झालं आहे. भारतीय सेनेने हे फोटो जगाला दाखवताना हे दाखवण्या मागचा उद्देश हा येती बद्दल अजून संशोधन करण्याचा आहे असं स्पष्ट आपल्या ट्वीट मध्ये म्हंटल आहे. येती ( हिममानव ) मिळेल तेव्हा मिळेल पण पुन्हा एकदा एका न उलगडलेल्या कोड्याची उकल करण्याचे प्रयत्न पूर्ण जगभर केले जातील. ह्या बद्दल माझ्या मनात शंका नाही.
माहिती स्रोत :- विकिपीडिया, लाईव्ह सायन्स
फोटो स्त्रोत :- गुगल
No comments:
Post a Comment