Sunday 10 June 2012

ऑईल रिग्ज .... एक अनुभव...


ऑईल रिग्ज .... एक अनुभव... 

चोहीकडे पाणी आणि त्यामध्ये मी .. एक दिवस, दोन दिवस .. दिवस मोजत जातो आहे. लाटा उसळतात .. बोटी खाली वर होऊन दृष्टीतून बाजूला होतात.
मी मात्र असतो तिकडेच .. तेच बघत .. खाऱ्या हवेचा स्पर्श अंगावर घेत त्याच हेलीडेकवर फिरत .. सूर्य अस्ताला जाताना सोनेरी रंगांची उधळण करतो आहे, आणि त्याच्या साक्षीने माझा फेरफटका सुरू आहे. एकीकडे पेजिंगचे आवाज ऐकायला येत आहेत, मनात मात्र हाच विचार की आपलं नाव ऐकायला यायला नको .. जनरेटर आणि रिग फ्लोअरचा आवाज आसमंतात घोंगावतो आहे, आणि जमिनीतल्या वायूची धुरांडी आकाशात जाऊन माणसाच्या आस्तित्वाची जाणीव सभोवती पसरलेल्या समुद्रात दाखवून देत आहेत. ही आहे ऑईल रिग...

पेट्रोल, डिझेल आणि गॅस याच्या दरवाढीने त्रस्त होणारे आपण, हे येतं कुठून, याचा जरा विचारसुद्धा करत नाही, किंबहुना पाण्याच्या विहिरीसारख्या तेलाच्या विहीरी असतील व बादलीने त्यातून तेल वरती काढत असतील इथंपर्यंत आपण कल्पनानिर्मिती करून थांबलेलो असतो, किवा आपलं ऑफ-शोअरचं जीवन हे फक्त शिपिंग बोटीपर्यंत निगडीत असतं, इथंपर्यंत आपलं जनरल शिक्षण असतं.

ऑईल रिग किंवा ज्याला तेल-विहीर म्हणतो, ती कशी असते किंवा तिकडे कसे काम चालते, याचा थोडासा परिस्पर्शही आपल्याला कधी होत नाही.
24 तास, 365 दिवस चालणारं काम आणि एक-एक मिनिट जिकडे मोजला जातो, आणि कोणत्याही क्षणी काहीही होऊ शकणारं अस्थिर असं कामाचं वातावरण, हे क्वचितच आपल्यासारखा कोणी जाणून घ्यायचा प्रयत्न करतो. ऑईल रिग्जचं काम म्हटलं, की समोर दिसणारा पैसा हा फक्त आपण बघतो, पण त्या मागचं समर्पण कोणी बघत नाही किंवा त्यात असलेले धोके कोणी ओळखत नाही. 
आज हेलीडेकवर फिरताना गेल्या 4 वर्षांचा काळ आठवतो आहे, की ऑईल रिग आणि क्रूड ऑईल याचा तुटपुंजा जाणकार असलेला मी आणि हेलीकॉप्टर किंवा ज्याला चॉपर म्हणतात, त्यात बसण्याची ओढ असणारा मी, आज कुठंपर्यंत येऊन बसलो आहे! पहिल्या वेळी हा प्रवास संपू नये असं मनोमन
वाटणारा मी, आणि आज घड्याळ बघत कधी एकदा उतरतो याची प्रतीक्षा करणारा मी.  खरंच पुलाखालून बरंच पाणी वाहून गेलं आहे असं वाटतं.
जिकडे कामाचा संबंध वेळेशी लावला जात नाही, जिकडे दिवस आणि रात्र सारखी असते, जिकडे घड्याळ हे कमीत कमी वेळात काम करण्यासाठी बघितलं जातं, कामातून लवकर सुटण्यासाठी नाही, जिकडे एक मिनिटाचा हिशोब US $ मध्ये लावला जातो, कदाचित रुपयाचा समावेश त्याच्या आसपासही होत नाही आणि जिकडे माणूस फक्त काम, काम आणि कामच करतो, अश्या ऑईल रिगवरचं जीवन खरंच किती वेगळं आहे!
इतकं सर्व असतानासुद्धा 12 तासांनंतर मिळणारं उत्कृष्ट जेवण, त्यानंतर पूल टेबल आणि जिम करणारे आम्ही किवा हेलीडेकवर पाऊलवाटेने गोल गोल फेऱ्या मारणारे आम्ही आणि त्यानंतर टाटा स्कायने दिलेली TV ची देणगी किवा रिग फोन आणि V SAT च्या जोडीवर इंटरनेट किवा फोनद्वारे आपल्या प्रियजनांशी सवांद साधणारे आम्ही आणि नंतर 20 डिग्री च्या AC रूममध्ये मऊ गादीवर दिवसाच्या श्रमाने दमलेले आम्ही गुडूप झोपी जातो, ते उद्या करायच्या कामाच्या आठवणीने.....

आयुष्याला किती कंगोरे आणि रंग आहेत याचा विचार मी करतो आहे. माझी माणसं माझी दरवेळी आतुरतेने वाट बघत असतात, एका ओढीने की आज विनीत येणार घरी आणि त्याच ओढीने मीही चॉपरमध्ये बसतो, की कधी एकदा जमीन दिसते. नवा दिवस नवीन आशा घेऊन येतो, असं म्हणतात आणि ते खरंच आहे. अश्या क्षेत्रात काम करणारे आम्ही खरोखरीच त्याचा नेहमीच अनुभव घेत असतो. 

तुमचाच,
विनीत वर्तक.

No comments:

Post a Comment